acambitài , vrb Definizione andhare a passu istirau, lestru, camminare impresse Sinonimi e contrari iscambaritare, iscoscitare, scambitai Frasi acambita ca ti acambitu fiat arribbau a Gonnoscodina ◊ setzint a gropas e acambitant, allirgus che pasca ◊ si poniant a lestu un'isciallu acapiau in conca e fuiant acambitendi conca a sa crésia ◊ tui ti nci essis e acambitas: si no, ti tocu de puntada de pei! Etimo srd. Traduzioni Francese gigoter Inglese to kick about Spagnolo zanquear, andar deprisa Italiano sgambettare Tedesco ausschreiten, trippeln.

aciapitài , vrb: ciapitai Definizione fàere is passighedhos de su ballu Sinonimi e contrari atzopitai, istripitare, sciampitai Etimo srd. Traduzioni Francese sautiller Inglese to hop about Spagnolo hacer los pasos del baile sardo Italiano salterellare Tedesco Tanzschritte, sprünge machen.

addegadiàre , vrb Definizione fàere a tegadia, fodhe de sa pruna ortitza, chi no ammadurat s'ossu e abbarrat coment'e una tega, buida in mesu, modhe, e apustis si sicat deunudotu Etimo srd. Traduzioni Francese rabougrir Inglese to grow badly (said about fruit or plants) Spagnolo zocatearse, apestarse Italiano imbozzacchire Tedesco einschrumpfen.

afaltài, afaltàre , vrb: afartai, faltai Definizione fàere farta, no fàere sa cosa; su si sapire in crupa, leare s'asséliu a sa cusciéntzia Sinonimi e contrari ammancai 2. mi afartant is notis abbilladas e po medas poitas no agatu resposta Etimo srd. Traduzioni Francese se sentir coupable Inglese to feel guilty about stg Spagnolo faltar, tener la conciencia sucia Italiano sentirsi in cólpa, in fallo Tedesco sich schuldig fühlen.

apompài, apompàre , vrb Definizione fàere braga, su si pentzare bellos meda o àteru deasi Sinonimi e contrari bragai, impazosire, impompare, impomponare, sisirinare Etimo srd. Traduzioni Francese se pavaner Inglese to strut about Spagnolo pavonearse Italiano pavoneggiarsi Tedesco sich brüsten.

barantèna , nf: barantina, corantina Definizione su tanti de baranta, bàtoro deghinas; unos o unas baranta, unu tanti a fúrriu de baranta Frasi finas a una barantina de annos como sos corros de murone si aciapaiant ◊ su maistu fut un'ómine de una barantina de annos Etimo itl. Traduzioni Francese quarantaine Inglese about forty Spagnolo cuarentena Italiano quarantina Tedesco etwa vierzig.

bindhichína , nf: bindhighina, binnichina, cuindigina Definizione unos (o unas) bíndhighi, unu tanti de cosa in s'oru de bíndhighi, fintzes tempus de bíndhighi dies Sinonimi e contrari bindhigada Frasi est torradu a domo cun sa paga de sa bindhighina Etimo srd. Traduzioni Francese quinzaine Inglese about fifteen Spagnolo quincena Italiano quindicina Tedesco fünfzehn, etwa fünfzehn.

bintèna , nf: bintina, vintina Definizione su tanti de binti, duas deghinas; unos o unas binti, unu tanti a fúrriu de binti Frasi in su tzilleri dhue at mesighedhas de linna e una bintena tra cadiras e iscannos ◊ in s'àula dhoi iat una bintena de bancus ◊ da una bintina de annos a como in Sardinza est náschiu e créschiu unu movimentu chi punnat a torrare a nobu s'identidade nassionale (M.Pittau) Etimo itl. Traduzioni Francese vingtaine Inglese about twenty Spagnolo veintena Italiano ventina Tedesco zwanzig, etwa zwanzig.

bolidàre , vrb: bolitare Definizione su andhere a bólidos Sinonimi e contrari bolai, bolatzai, boliare, bolizare Frasi unu tilipedhe bolidendhe in s'aposentu trímulat in chirca de sa essida ◊ ue ses tue su coro meu imbreagu est bolidendhe che calandra cantendhe (S.Baldino)◊ su petorriruju est bolitanne de un'àlbure a una mola Etimo srd. Traduzioni Francese voltiger, voleter, flotter Inglese to fly about Spagnolo revolotear Italiano svolazzare Tedesco flattern.

brinchetàre , vrb: brinchidai, brinchidare, brinchietare, brinchitare Definizione andhare o istare a brinchidedhos, brincare Sinonimi e contrari brincae, brinchillai, cadraminciare, sciampitai, subesciare Frasi sa pudha passat in carrela brinchitendhe ◊ is angionis funt brinchidendi ◊ custu béciu brínchidat che unu pibitziri ◊ cudhu brínchidat che unu cerbu ◊ càndhero dhi ant giau cussos giogos, su piciochedhu si est postu a brinchidare ◊ candho fustis piciochedhos de deghe o dóighi annos andhaiaus a brinchidare in is muredhos Etimo srd. Traduzioni Francese sautiller Inglese to hop about Spagnolo brincar Italiano salterellare Tedesco hüpfen.

càda 1 , prep: cara 1 Definizione cun sa prep. simple a, de, si ponet po inditare sa leada = cara, faci a…; po inditare unu tantu chentza pertzisione Sinonimi e contrari abbia, allada Modi di dire csn: fiant cad'e centu = fint unos chentu; de cara…(+vrb) = apustis de…, apustis chi… Frasi de un'arroca manna ororu de mari su mumusu iat pigau a bolai cad'e su soli ◊ Gesús de pressi s'est incamminau cad'e Cafàrnau ◊ andaus a cad'a Uras! ◊ s'àcua fait sa fuida cad'e mari ◊ labai, si bit unu cuadhu de cad'e bidha arribbendi! 2. de cara si seus separaus est sutzédiu custu fatu Traduzioni Francese vers, environ Inglese about Spagnolo hacia Italiano vèrso, circa Tedesco gegen, ungefähr.

diciàre , vrb Definizione contare o nàrrere cosas alligras, fàere essias de erríere, nàrrere brullas Sinonimi e contrari botai Etimo srd. Traduzioni Francese plaisanter Inglese to joke about Spagnolo bromear Italiano motteggiare Tedesco scherzen, spaßen.

ilfaltàdu, ilfartàdu , agt: infaltadu, infartadu, irfartadu, isfaltadu, isfartadu Definizione nau de unu, chi po comente foedhat o càstiat ananti de gente (coment’e provandho bregúngia) si biet chi si connoschet in crupa, in farta, si ndhe agatat male ca si connoschet de àere fatu calecuna cosa chi no andhat bene Sinonimi e contrari afaltadu, faltosu, ifastadu, frajau / cdh. infaltatu Frasi sos birgonzosos puru fint abbaidendhe sas pitzocas, mancari isfaltados ◊ l'aciapesi isfartada: li do una mirada si fit sintzera pro fàghere sa proa ◊ fut faedhendhe male de isse e comente si l'at bidu indainanti est abbarradu isfaltadu ◊ bessias a chircare ispiga, isfaltada timendhe sos meres ◊ no ischis mancu ite nàrrere ca ses isfartadu ◊ sos mannos fint isfartados ca aiant postu su minore in perígulu ◊ a s'ómine isfartadu sutzedit su chi timet 2. sa pitzinna turpa connoschiat totu, ma foras dae s'ambiente sou si agatait ilfaltada (Z.A.Cappai) Etimo srd. Traduzioni Francese fautif, qui se sent en faute Inglese to feel at fault or guilty about something Spagnolo que se siente culpable Italiano che si sente in difètto, in cólpa Tedesco wer sich schuldig fühlt.

impomponàre , vrb rfl Sinonimi e contrari apompai, impaonare 1, impompare, impomporredhare Etimo srd. Traduzioni Francese se pavaner Inglese to strut about Spagnolo pavonearse Italiano invanirsi, pavoneggiarsi Tedesco eitel werden.

nobantína , nf Definizione unu tanti a giru de noranta, ccn. de prus, ccn. de mancu Etimo itl. Traduzioni Francese à peu près quatre-vingt-dix Inglese about ninety Spagnolo unos noventa Italiano novantina Tedesco etwa neunzig.

rodài , vrb: arrodare 1, rodare 1, rodeare Definizione girare che orroda, istare o andhare a inghíriu de calecuna cosa, a rodeu Sinonimi e contrari arrogliai, inghirare Frasi rodendhe s'ojada totu intundhu abbratzo de su criadu sos ispantos ◊ s'istella est rodeandhe a un'istedhu, paret chi che lu cheret ingullire 2. chie est rodeadu de giustíssia no balet chi apat coro e ne malíssia! ◊ est rodeadu de butzinos e de zente mala Etimo srd. Traduzioni Francese tourner autour Inglese to turn, to stroll about Spagnolo rodar Italiano girare, stare attórno Tedesco drehen.

scambitài , vrb Definizione nau mescamente de pipios, mòvere is cambas, istare a su move move cun is cambas Sinonimi e contrari acambitai, iscambaritare, sciampitai Etimo srd. Traduzioni Francese gigoter Inglese to kick about Spagnolo patalear Italiano sgambettare Tedesco strampeln.

sciorroncinài, sciorronciuài , vrb: sciurrunciài Definizione su forrogare e ispartzinare chi faent is pudhas cricandho cosa de bicare, andhare cricandho, tocandho; passare o andhare friga friga Sinonimi e contrari iforrogare, isforronciare, isterronciare, scarrovai, scorrovonai / scrabutzinai Frasi is pudhas sciorrónciuant sa cosa ammuntonada ◊ sciorrónciua sciorrónciua, sa pudha at aghetau unu sodhixedhu in su lodami ◊ is perdixis bandant a sa stua a sciurrunciai ◊ unu caboni nci essit e sciurrúncia sciurrúncia arribbat acanta de unu boscu 3. me in bidha sa piciocalla sciorrónciuat a totu dí me is arrugas. Traduzioni Francese fouiller, gratter le sol, se frotter Inglese to scratch about, to rub oneself Spagnolo hurgar, frotar Italiano razzolare, strusciarsi Tedesco scharren, sich streifen.

sessantína , nf Definizione unu tanti a giru de sessanta, pagu de prus, pagu de mancu Frasi est unu tretu de una sessantina de passus Etimo itl. Traduzioni Francese soixantaine Inglese about sixty Spagnolo unos sesenta Italiano sessantina Tedesco ungefähr sechzig.

sisirinàre , vrb rfl Definizione fàere che a su sísini, chi si giaet a bíere po sa bellesa po magnosidade Sinonimi e contrari impompare, ispazariare Frasi su púlighe si tricat, si sisirinat che persone abberu abbituada a sa tzivilidade ◊ su paone est allegru, at sos ojos lútzigos, si sisirinat, s'impompitat, est s'animale prus pazosu ◊ candho est in mesu a zente, tota si sisirinat Traduzioni Francese se pavaner Inglese to strut about Spagnolo pavonearse Italiano pavoneggiarsi Tedesco sich brüsten.

«« Cerca di nuovo