capiciòba, capiciòla , nf: capitzola Definizione filighedhu, istupa de seda o tira de orrobba; oru de is cartzas, in is costúmenes; genia de muncadore de pònnere asuta de s'iscófia Sinonimi e contrari burroni 1 2. zughiat una feta e una capitzola Cognomi e Proverbi smb: Capicciola, Cappicciola Terminologia scientifica cst Etimo itl. capicciola Traduzioni Francese bourre de soie Inglese floss Spagnolo cadarzo Italiano bavèlla, bórra Tedesco Ausschußseide.

fermesílicu , nm: fermisílicu Definizione su greme chi faet sa seda Sinonimi e contrari sílicu Terminologia scientifica crp, bombyx mori Traduzioni Francese ver à soie Inglese silkworm Spagnolo gusano de seda Italiano baco da séta Tedesco Seidenraupe, Seidenwurm.

ghilípuru , nm Definizione su fermesílicu ingendrau ancora dormiu totu imbodhigau in sa napa Sinonimi e contrari drummiciolu, mamaesonnu, sónniga, sonnighita Terminologia scientifica crp Traduzioni Francese chrysalide du ver à soie Inglese silkworm pupa Spagnolo crisálida Italiano crisàlide del baco da séta Tedesco Puppe.

sèda , nf: sera 1, seta Definizione genia de sustàntzia, s'abbau a bisura de filu, chi bogant is gràndhulas o néulas de unos cantu bobbois (e mescamente su fermesílicu, chi dha faet a tega manna); orrobba fine fine téssia cun seda; una genia d'erba: erba de cotoni o pranta de seda (Asclepias fruticosa)/ perdeseda (peis de s.) = in cobertantza, su sonnu Modi di dire csn: sa s. de su moriscu = zenia de pilu, de filos longos finedhedhos chi s'ispiga de su moriscu ndhe bogat in punta a tzufu comente at fatu su ranu; camminai asuba de una soga de s. = cun educassione e pertzisione, bene atentos a no fàghere mai male; fiore de seda = zenia de erba chi faghet istérrida in logu de roca acurtzu a mare, a fiores rujos e fozas russas; paperi de s. = itl. carta velina; perra de sera = mucadoredhu chi in su costúmene sa fémina si ponet in petorras; úmile che s. (nadu de robba)= modhe, lentu lentu Frasi si cret dormendhe in letu de seda ◊ sa bròscia serrat sa perr’e sera in su petus ◊ is pilus chi portat cussa pipia parint de seda 4. candu lompet perdeseda totus si calant a sonnu! Cognomi e Proverbi smb: Seda Etimo ltn. sa(e)ta Traduzioni Francese soie Inglese silk Spagnolo seda Italiano séta Tedesco Seide.

sílicu , nm, agt: sírigu, síricu Definizione su grème o bobboi chi faet sa seda; nau de ccn. po su carenale, chi est làngiu, fine fine Sinonimi e contrari fermesílicu / finigosu, iltrízile Cognomi e Proverbi smb: Sirigu Terminologia scientifica crp, crp, bombyx mori Etimo ltn. siricus Traduzioni Francese ver à soie Inglese silkworm Spagnolo gusano de seda Italiano filugèllo Tedesco Seidenraupe.

spigòni , nm Definizione cosa puntuda de ferru a bisura de agu (fintzes sa fritza de is arrellòrgios), mescamente sa coa de una ferramenta (frache, palita, raspa, o àteru) chi si faet intrare a fortza che púncia in sa màniga Sinonimi e contrari ispiga 1 Frasi sa cosa chi fadiat s'ogu mannu fiat su relógiu cun su spigoni de ferru chi sinnàt is oras Etimo ctl., spn. espigó, espigón Traduzioni Francese soie Inglese tang Spagnolo espiga Italiano códolo Tedesco Angel.

túdha , nf: (sa t. = nr. satúdha) artzudha sudha 1, tzudha Definizione (upm) su pilu grussu de unos cantu animales (mescamente de su porcu); su pilighedhu chi portat in dossu sa carena candho si artzat e intèterat po su fritu o timendho; fintzes cambu nou chi bogant is matas Sinonimi e contrari intzudha / pilurtza / brossa, bullone, froedha, pigionatzu / tudhu Modi di dire csn: pònnere sa t. = artziai is pilus (de su frius, de sa timoria); tudhas de sos pódhiches = pilisungras, piunga; giúghere tudhas in su coro = èssiri disapiadau, iscanidu, isferitzadu, fàghere male chentza sentire dolu perunu Frasi su porcu si uscrat o si sàmunat in abba budhindhe pro che li catzare sa tudha 2. titia, mi est posta fintzas sa tudha cun totu cussu fritu! ◊ a mimme cussas paràgulas mi fachiant essire sa tudha (F.Satta)◊ odheu, cussa chistione ndhe ponet prammu de tudha fintzas a mie! Terminologia scientifica crn Etimo srdn. Traduzioni Francese poil de porc, soie Inglese bristle Spagnolo cerda Italiano sétola Tedesco Borste.

«« Cerca di nuovo