afussiòne , nf Definizione festa, festa nodia (Pasca manna, Annunou, Mesaustu e àteras), festa chi torrat cad'annu Frasi no ti apo onorau in sas afussiones ◊ sos zovanedhos colant passizandhe a prufessones, a sas afussiones bient e ballant a tropas (L.Loi)◊ a sas afussiones a gustare nos daiant coconedha e casadina ◊ sas carvas po s'afussione abbundhantes incunzas nos promintent Traduzioni Francese fête Inglese festivity Spagnolo fiesta Italiano ricorrènza Tedesco Feiertag.

bacadíbu , agt, nm: bacatiu, bagadiu, bagariu, vacadivu Definizione chi est líbberu de impícios de trebballu, chi no si trebballat; si narat de su bestiàmene chi no at angiau, de persona chi no si est cojuada; die nódida, de festa Sinonimi e contrari laghinza / bachianu, irgaitzu, solteri | ctr. madricau / cojadu / faturivu Frasi pòrtalu sempre a s'imbesse si cheres chi duret meda, si no est die bagadia (P.Pisurzi)◊ si ponias mente a mie lu tias portare in sas dies bagadias, cussu pinzos ◊ chie l'isposat si dúbbiu apena bi at chi siat de ratza bagantia? (S.Casu) 2. su serbidori càstiat su bagadiu, su meri portat is brebeis angiadas ◊ su pastoredhu est pascendi su bagadiu ◊ su cuíndixi in bidha est sa festa de is bagadios 3. is fillas dhas tenit totu bagadias ◊ issu est arricu, ma est abarrau bagadiu 4. in sos bagadios, cun sos cumpagnos de iscola andhaio a linna ◊ sos bagadios, custos zòvanos andhant a cantare Etimo ltn. vacantivus Traduzioni Francese stérile, célibataire, fête Inglese barren, single, festivity Spagnolo estéril, soltero, fiesta Italiano stèrile, cèlibe, festività Tedesco unfruchtbar, steril, Ledige, Feiertag.

fèlta , nf: festa Definizione die feriada, nodia, chi no si trebballat; ispàssiu mannu, alligria po calecuna cosa o ccn. / min. festichedha, festixedha Sinonimi e contrari scesta / divertera, spàssiu Modi di dire csn: f. cumandada = die de pretzetu, chi si depet andhare a missa; fàghere o fai f. = afestai; fàghere sa f. a unu (in cobertantza)= bochire a ccn; festas de corriolu = festas chi si faghent in campu e ue si bi daet pane, peta a manigare e àteru a totu sa zente; leàresi sas festas = andai de una festa a s'àtera, abarrai sempri avatu de is festas; (sètzere a cadhu) a sa festaja = de rugadis in sa sedha, comente faghent sas féminas Frasi addaghi ant a torrare fizos tuos, Sardigna mia, sonamus a festa! (F.Sechi)◊ no frundhiat tempus isbuduscendhe dinaris fatu de sos butighinos mancu in dies de festa 2. si ficheit in conca s'idea de l'apostare a fusile e de li fàghere sa festa ◊ cassant unu cerbu e dhi faint festa ◊ bi at chie si leat sas festas pro divertire e chie pro triballare ◊ ite tiat èssere una festa si no bi at zente?◊ pro fàghere sa festa, dinari meda azis buscadu? Cognomi e Proverbi smb: Festa / prb: pro andai a festa dogna mandrona est lesta ◊ zente paga bona festa Etimo ltn. festa Traduzioni Francese fête, célébration Inglese holiday, celebration Spagnolo fiesta, festejo Italiano fèsta, festeggiaménto Tedesco Feiertag, Feier, Fest.

gàla , nf Definizione cosa chi si ponet o chi si faet po bellesa, po èssere prus bellos (e fintzes po divertire o divertindho); manera de fàere prexaos a bàntidu / bestire de g. = ponniri bestimenta bona, bella, de festa Sinonimi e contrari bantu, festa / blaga Frasi no apu disigiau ni òru, ni prata e ni sa gala de atrus ◊ su rei e sa regina fuant benius cun grandu gala ◊ vaidiche dereta, ca non prango po gala! ◊ gei ti ant a passai is galas puru! 2. cun sas retas a pala, fatendhesindhe gala, Pep'Iscedhu si aviat a piscare ◊ fit gala su de mi dispretziare, invece de mi agiuare! ◊ no mi ndhe birgonzo: antzis de su coju ndhe fato gala (Limbudu) Cognomi e Proverbi smb: Gala Traduzioni Francese faste, luxe, fête Inglese pomp, party, luxury Spagnolo pompa, fiesta, lujo Italiano pómpa, fèsta, lusso Tedesco Pracht, Pomp, Fest, Luxus.

insàla , nf, nm: insalu, isciala, iscialu, isciaru, issalu, sciala Definizione festa manna ue si brindhat e faet a papare e a bufare meda; si narat fintzes in su sensu de consumare tropu cosa chentza bisóngiu, a isperdítziu Sinonimi e contrari iscialada 1, sarau, scialema / istrubberia Frasi at batidu sos fiores chin ispaju e chena iscialu pispiados de lentore ◊ sos istranzos sighiant a andhare in iscialos, soguzados dae tiu Zuanne cun cudhu "Bufa!" e "Bufa!" ◊ no ses naschidu pro bívere in iscialos e dormidu! ◊ sa fígia at preténdhiu de fàere sa cójua a isciala manna Etimo itl. scialo Traduzioni Francese fête, banquet Inglese rejoicing, banquet Spagnolo convite, festín Italiano tripùdio, convito Tedesco Jübeln, Gastmahl.

sciàla , nf, nm: insala*, scialla, sciallu, scialu Definizione festa chi si cumbidat, brindhat e faet a papare e a bufare a praxere; si narat fintzes in su sensu de consumare o ispaciare tropu cosa chentza bisóngiu; a bortas cuntentesa meda puru, prexu / donai dinai a scialla = a meda, a ispèndhere totu su chi si tenet in gana Sinonimi e contrari scialema Frasi scialixedha ant fatu candu si funt cojaus!…◊ mamma est preparendi is drucis po fai sa scialla ◊ po sa festa si giau calincunu sodhu, ma bollu intrai in parti de sa scialla ◊ s'annu ant fatu sciala de procus is pòburus puru e no dhi pariat beru de èssi dónnia dí de sciala ◊ ant sighiu sa festa fadendu sciallu mannu 3. gei ndi teneis de scialla: poita seis arriendu?! Traduzioni Francese fête, bombance, gaspillage Inglese lavishness, party, exultation Spagnolo fiesta, juerga Italiano fèsta, baldòria, tripùdio, scialo Tedesco Fest, Feier, Jubeln, Prasserei.

«« Cerca di nuovo