arrabbiài , vrb: arrabbiare, arraviare Definizione su si pigare arrennegu, tzacu meda, pèrdere sa passiéntzia de mala manera Sinonimi e contrari abbetiae, achibberare, acroconai, afutare, airai, allulluriai, aorcare, arragiolire, arrannegai, collobbiare, inchibberare, inchietae, inchimerai, infelai, infuterare, insutzuligai, renignai Frasi no ti arràbbies pro ti nàrrere sa cosa! ◊ no ndi ballit sa pena de si arrabbiai! Etimo itl. Traduzioni Francese se mettre en colère Inglese to rage Spagnolo enfadarse Italiano adirare, arrabbiare Tedesco sich erzürnen.

arragiolíre , vrb: arrajolire, arrazolire, arrejolire Definizione ingòllere s’arrajolu, sa maladia chi benit a is canes; arrennegare che cane arrajoladu Sinonimi e contrari arragiolare* / achibberare, acroconai, afutare, airai, arrabbiai, arrannegai, inchietae, inchimerai, infelai, insutzuligai, intziminire, renignai Frasi dae atentu ca cussu cane est arrejolidu! 2. candho li at nadu sa veridade si est arrazolidu Traduzioni Francese se mettre en colère Inglese to rage Spagnolo padecer la rabia, encolerizarse Italiano contrarre la ràbbia, arrabbiarsi Tedesco sich die Tollwut zuziehen, zornig werden.

arràngiu , nm: arranzu Definizione su arrangiare, su torrare apostu unu guastu, su pònnere bene sa cosa; sa cosa arrangiada / èssiri a s'arràngiu = campare arrangiandhosi, sentza de àere peruna intrada segura, fintzes in su bisóngiu Sinonimi e contrari aconciadura, acónciu, assébiu | ctr. gastu 1 Frasi su guventu isbandonau, sentza de dhi fai arràngius, ndi fiat arrutu ◊ is dotores faent arràngios po bívere de prus ◊ custa màchina un'arrangixedhu gei dhu bolit! 2. cussa giacheta est totu tzàpulus e arràngius Etimo srd. Traduzioni Francese adaptation, mise en ordre Inglese rearrangment, adaptation Spagnolo arreglo Italiano adattaménto, riparazióne, riassètto Tedesco Anpassung, Reparatur, Aufräumen.

arrannegài , vrb: arrennegai, arrennegare Definizione pigare (o fintzes giare) arrennegu, afuta, tzacu po cosas chi andhant in contràriu Sinonimi e contrari abruncudhí, airai, allulluriai, inchestiare, inchietae, infrascai / abbetiae, acroconai, afutare, aorcare, arrabbiai, arragiolire, collobbiare, inchimerai, infelai, infuterare, insutzuligai, renignai Frasi Luisicu si arrennegàt cun cudhu chi ci dh'iat iscutu in presoni e ndi dh'iat pigau is fillus ◊ no lu subéries ca si arrennegat! ◊ m'imputais unu dannu e mi narais a no mi arrennegai!…◊ su mere si fit arrennegadu cun sos teracos pro cosa chi non deviant fàghere Etimo spn. renegar Traduzioni Francese se mettre en colère Inglese to flare up Spagnolo encolerizarse Italiano infuriarsi, sdegnarsi Tedesco wütend werden.

arregiolaméntu , nm Definizione su pònnere is arregiolas in pomentu o in muros Sinonimi e contrari allosadura, ammatonamentu, impianellamentu Frasi sissi, seu su maistu: ita dhu serbit, cancunu trabballu de arregiolamentu? Etimo srd. Traduzioni Francese pavage, carrelage, pavage en briques Inglese flooring Spagnolo pavimentación Italiano pavimentazióne Tedesco Belegung.

arrengherài , vrb: arringherai, ringherai Definizione foedhandho de cosa o de gente, pònnere a ringhera, fàere una ringhera Sinonimi e contrari acarredai Frasi ant arrengherau is sedilis a giru a giru ◊ funta totus arringheraus, messendi, mancai in binti Etimo srd. Traduzioni Francese disposer en rangées Inglese to line up Spagnolo poner en hileras, alinear Italiano dispórre in filari, in file, schierare Tedesco in Reihe aufstellen.

arrennegàdu , pps, agt: arrennegau Definizione de arrennegare / a. che becu = meda Sinonimi e contrari afutadu, arribbiu, arteriadu, chinchiriau, inchietu, infrascau, intzivilinau / cdh. arrinicatu | ctr. contentu, pregiosu 2. su tiau parit chi punnit cumenti a unu malloru de bacas arrannegau! ◊ est arrennegau che píbera ◊ boche morides a s'arrennegada si no bos ndhe bodides oe Traduzioni Francese en colère Inglese angry Spagnolo enfadado Italiano adirato Tedesco zornig.

arretàe , vrb: arretare, arretai, retai Definizione nau de sa natura de su mascu, su si fàere tostada, chíbbera, tètera Sinonimi e contrari arrintzonare, arritzare Frasi cussu est ómine chi no arretat ◊ est arretendhe, comente at bidu féminas Etimo srd. Traduzioni Francese être en érection Inglese to have the erection, to be in erection Spagnolo tener una erección Italiano avére l'erezióne, èssere in erezióne Tedesco in Erektion sein.

arringàre , vrb Definizione fàere arrennegu, crepu, tzacu / arringa! arringa! = arrennega! arrennega! Sinonimi e contrari arranzare 1, arraunzare, arrinzare, grujai, morrugnare, raganzare, ranzidare | ctr. allegrare, cuntentai Traduzioni Francese se mettre en colère, faire mal au cœur Inglese to make angry, to madden Spagnolo irritarse Italiano adirare, far ràbbia Tedesco zum Zorn reizen.

arrósciu , pps, agt: (ar-ró-sci-u) arrúscidu, orróschiu Definizione de arròsciri; chi no ndhe tenet prus gana Sinonimi e contrari cascaviadu, strufudhiu Frasi gei dh'apu arrosciedhu!… 2. arrúscida za est arrúscida, muzere mia, ma, si mi brigat, finas sos becos in conca li fato essire! ◊ seu arrósciu che mobenti arréndiu!◊ dhu tenei arrósciu e nci dh'apu bogau! Traduzioni Francese lassé, en avoir marre Inglese bored Spagnolo harto Italiano annoiato, stufo Tedesco gelangweilt.

artzisàre , vrb Definizione su si arrennegare, su si ofèndhere Sinonimi e contrari alvurare, inchietae Frasi issu, solu a intèndhere cussu zistru, artzisau si est deretu Etimo srd. Traduzioni Francese se mettre en colère, se fâcher Inglese to lose one's temper Spagnolo enfadarse Italiano inalberarsi Tedesco sich aufbäumen.

assantàe, assantài , vrb: assentai, assentare, assentari Definizione pònnere in assentu, cuncordare, pònnere bene; istare in assentu, cicios a s'assentada, firmos, pònnere sa conca apostu; nau de abba avolotada, pausare; fintzes iscríere, pònnere cosa iscrita in su paperi, passare a libbru, registrare / èssere pagu assentadu (nau de fémina, de ómine) = portai pagu giudítziu Sinonimi e contrari acabidae, acampaniare, acodomai, acollocare, adaretzai, assebiai, assentulae, assetiai, insabiai / arresentare, firmai, iscríere, pònnere / pasare | ctr. isordulare, avalotai Frasi in bratzos tuos mi assento che pitzinnu ◊ su pitzinnu sonnidu si ndh'est assentadu in coa mia ◊ assentare linna in su linnarzu, isterzu in sa piatera, imbóligos in s'iscàtula ◊ assento s'àinu a una preda pro mi che sere a cadhu ◊ Gesugristu, artziau a is celus, est assentau a sa dereta de Deus Babbu ◊ comenti est crésciu si est assentau, ma a piciochedhu fut unu dimóniu! 2. assentadí ingunis! ◊ bufadí una limonada, si ti podit assentai s'istògumu ◊ brutu animale, ti fatzo bogare fogu dea nàrigas, chi no ti assentas! ◊ sant'Antoni at tocau su porcedhu e su porcedhu s'est assantau, ca fut faendho travessuras 3. depit assentai is ungas de is manus ◊ Deus bos si dhu paghet: boso m'eis assentau sa famíglia! (R.Sardella) 4. piga sa pinna e assentaidhoi "cincuanta"! ◊ so bénnidu pro dare cuerela: assentet die e mese! ◊ picinnas chi ascurtais, assentai custa lei! ◊ mi cheria assentare cudhas peràulas 5. su binu in sa carrada si est assentau ◊ s'àcua trúvula boit posta a assentai Etimo ctl., spn. assentar, asentar Traduzioni Francese mettre en ordre Inglese to tidy up Spagnolo arreglar, asentar Italiano méttere in órdine, sistemare, incolonnare Tedesco ordnen, in Kolonnen schreiben.

assentadéru , nm: assenteru Definizione / ponnirisí a. = zúghere bonu sensu Sinonimi e contrari assentadura, assentu Traduzioni Francese rangement, mise en ordre Inglese good order Spagnolo posición Italiano assètto Tedesco Ordnung.

assentadúra , nf: assintatura Definizione su assentare Sinonimi e contrari assentada, campianada / assentaderu, assentu, assétiu Etimo srd. Traduzioni Francese mise en ordre Inglese arrangement Spagnolo asentamiento Italiano assettatura Tedesco Ordnen.

àssu 1 , agt Definizione nau de animale fémina, chi est in more, in disígiu de mascu Sinonimi e contrari impurdedhiu, insuau, insutzuligau, suadu, suguzadu Etimo ltn. arsus Traduzioni Francese en chaleur Inglese on heat Spagnolo en celo Italiano inuzzolito, in calóre Tedesco begierig, brünstig.

atracàre , vrb: atragare, atregare Definizione su si cuare, firmare, camminare firmandhosi dónnia tanti giaendho atentzione po no si fàere a bíere, iscocandho Sinonimi e contrari abbuare, aclisare, acuae, ammacionai, ammagare, apatai, atrapare, atupare, cuerrai, frànghere, intuzare, istichire, istumponai, tudai Frasi sa robba si est atregada ◊ su lèpere est a s'atrega atrega ◊ su batu ch'est essidu atrega atrega ◊ sa gatu li est andhada a s'atrega atrega, a su sórighe, e candho che fit acurtzu che li est brincada a subra ◊ atracatu in su canale, mai ti cheres mustrare (G.Farris)◊ si est atracatu in d-una tupa isetandhe s'inimicu ◊ inoghe colat lestru, mancu si atregat Traduzioni Francese marcher avec circonspection en s'arrêtant Inglese to walk cautiously Spagnolo esconderse, andar con circunspección Italiano nascóndersi, camminare con circospezióne, soffermàndosi Tedesco sich verstecken, mit Vorsicht gehen.

atrocài, atrocàre , vrb Definizione fàere, chentza bisóngiu, una firmada foedhandho coment'e chie est naendho cosa chi no bolet o no ischit (o chi si acatat chi andhat male), su si atregare foedhandho, ma fintzes, nau de animale o de gente camminandho, fàere una firmada coment'e abbasciandhosi, faere un’abbrandhada; foedhandho de matas, apretare a sole, a sicore 2. isceti su noti is papíngius de pentzamentus mannus a lampaluxi atrocant (V.Vargiu) 3. custas àrbures las at atrocadas su sole e sicas si che sunt! Traduzioni Francese se troubler en parlant Inglese to become agitated while speaking Spagnolo enredarse Italiano turbarsi nel parlare Tedesco die Fassung beim Sprechen verlieren.

atuturàe , vrb: atuturare, atuturrare Definizione fàere a unu túturu (o a unu tuturru) e, po cussu etotu, atzirbisonare Sinonimi e contrari abballonare, acrocoedhare, allomborae, ammurigonai, arrombulonai, arruedhulare, imboligare / ammuntonae / acragallai / aturedhare 1 | ctr. ispàlghere Frasi sas berbeghes si sunt atuturadas comente ant intesu cussa traghidada ◊ pèsache custa camisa prantzada, sinono si atúturat torra! ◊ sos cartzones sunt totu atuturados ◊ si atuturrat preguntèndhesi a chie isse aiat dadu impitzu ◊ no atútures su pabilu ca mi serbit a iscríere! Etimo srd. Traduzioni Francese rouler en cornet Inglese to crumple up Spagnolo abarquillarse, enroscarse Italiano accartocciare Tedesco zusammenrollen.

atzuntzudhàre , vrb: atzutzudhare Definizione betare o pònnere is manos apitzu s'unu a s'àteru, brigandho e atripandhosi Sinonimi e contrari acanciofai, aciufai 1, crazugai, incabigliare, tipiliare, tipilire, trifiare Frasi si sont atzuntzudhaos e intas sàmbene s'ant bocau! Etimo srd. Traduzioni Francese en venir aux mains Inglese to quarrel Spagnolo pelear Italiano azzuffarsi Tedesco sich raufen.

avalorài , vrb: avalorare Definizione betare o pònnere su prétziu, giare prus valore, importu, càrculu, pigare prus valore, prus capacidades Sinonimi e contrari | ctr. ibbalorie Modi di dire csn: a. is dannus = perissiare; avalorai sa fidi = crèschere, afortire sa fide (in Deus) Frasi cantu dh'ant avalorada cussa domu noa? ◊ su trabballu chi fait sa fémina in domu no est avalorau ◊ pitzinnu de virtude e de talentu, podiat sa famíglia avalorare ◊ sos poetas avalorant de onore sa Saldigna ◊ sa vena poética sua istesit avalorada dae s'ischire de pinna e de líteras Traduzioni Francese mettre en valeur Inglese to appreciate Spagnolo valorar Italiano valutare, valorizzare Tedesco schätzen, aufwerten.

«« Cerca di nuovo