ifàghere , vrb: ilfàghere, irfàchere, irfàghere, isàchere, isciàere, isciai (i-scia-i) isfàghere, isfai, issàchere Definizione isciusciare, distrúere sa cosa fata; nau de cosa de papare, còere tropu, èssere tropu lómpia / pps. isciatu, issatu (= sbisuriu, puru); pira, mela irfata = pira, mela passada, chi no est prus bona Sinonimi e contrari derrúere, destrui, dirfàchere, idarrocai, isciasciai, isciusciai, isconciare, sciai, solivrinare | ctr. fàchere Frasi sas domos s'ifaghent in sas bidhas chena zente ◊ est betendhe s'abba a cadinos: paret chi su mundhu s'isfatat in abba! ◊ sa gherra isfaghet totu, logu e zente ◊ s'istesseravat, s'isachiat, s'iscontzavat ◊ is pipius funt in s'arruga, fadendu e isciaendu giogus 2. si est isfatu in torojos de prantu ◊ in su tribàgliu m'isfato totu in suore ◊ sa linna betza s'isfaghet in piúere 3. sos ossos puru, apustis de tantu tempus, s'irfaghent ◊ funt timendu no si siat po isfai su mundu ◊ chi s'isfagat su mundhu totu intreu no mi rendhet dolore e ne ferida (Sassu) Etimo srd. Traduzioni Francese défaire, décomposer Inglese to undo, to decompose Spagnolo deshacer Italiano disfare, decompórre, sgretolare, disintegrarsi, dissòlvere Tedesco zerstören, auseinandernehmen, sich zersetzen, zerbröckeln.

isciasciài , vrb: sciasciai Definizione fàere a orrugos ma coment'e a crepadura, a isciopadura, segare Sinonimi e contrari destrui, idarrocai, ifàghere, ifasciare, isciusciai, isconciare, isordulare, sculai Frasi nant ca, sa noti chi nascit Gesugristu, su tiau totu su chi aferrat isciàsciat! ◊ chi pigu cussa cadira si dha isciàsciu in conca!… ◊ chi t'arruit sa síndria a terra s'isciàsciat! Traduzioni Francese défaire Inglese to crumble Spagnolo destrozar Italiano sgretolare Tedesco zerbröckeln.

isciusciài, isciusciàre , vrb: issusciare, isusciare, isussiare, sciusciai Definizione bogare de pare, isconciare o fintzes distrúere cosa o faina fata; betare a imboladura, a meda, a covecadura, fintzes calare o orrúere de sa cosa a meda de artu Sinonimi e contrari acavacai, betae, destrui, idarrocai, irfàchere, isciasciai, isconciare, sculai, torrocai | ctr. fàchere Frasi innòi cussu dinai cresciat, cresciat, fut un'arriu mannu, prenu, chi curriat de is forestas isciusciadas de Bidhanoa, de Stertzili, de Sàdili e arribbàt a Torinu (B.Lobina) 2. frúsciat, muizat, úrulat su bentu, isúsciat abba paret chi s'isfetet sa natura (E.Soletta)◊ a su mannale, usciàndhelu, lu craschiavant chin sa lesorja e l'isciusciavant abba pro l'innetare Cognomi e Proverbi prb: a chini fait e isciúsciat non dhi mancat cosa de fai Traduzioni Francese défaire Inglese to undo Spagnolo deshacer Italiano disfare Tedesco zerstören.

isconciài, isconciàre , vrb: iscontzare, sconciai Definizione isciusciare, bogare de pare una cosa giai fata; nau de su tempus, cambiare, iscuncordare, fàere tempus légiu; nau de fémina príngia, pèrdere su fedu; nau de sa natura de s’ómine, passare sa teteresa / pps. iscontzadu, iscontzu Sinonimi e contrari destrui, idarrocai, irfàghere, isciasciai, isciuchiare, isciusciai, iscunsertare, sculai / istrumare | ctr. aconciai, adaretzai, agiustai, arragnare, fàchere Modi di dire csn: iscontzare su coju = istorraisí; isconciàresi de… = leàresi disturbu pro… Frasi si li betat pódhighes l'iscontzat dae cristianu! ◊ su die chi si ndhe at a isconciare custu giuramentu nos at a calare tronos e lampos! ◊ custa est cosa chi non si podet isconciare ◊ in cussa calada imbrunconu e m'iscònciu su brutzu! 2. su tempus si fit iscontzu e no aiant pótiu garrigare su nabiu ◊ za mi paret chi su tempus torrat a iscontzare! 3. sa fémina fit príngia ma si est iscontza 5. bellu frade, no si est mancu isconciau de andhare a saludare sa sorre! Etimo itl. sconciare Traduzioni Francese défaire Inglese to undo Spagnolo deshacer Italiano disfare, demolire Tedesco zerstören.

iscumentàre , vrb Definizione isconciare, betare apare (nau de màniga, èssere lasca, mòvere aintru de s'ogu de sa ferramenta) Sinonimi e contrari irfàchere, isciasciai, isconciare, iscunsertare, isordulare | ctr. cumentare Frasi sos coros cherent provaos e, candho benit, sa prova iscumentat cantu bi at ◊ irfriguraos in cada mermu, in cust’ísula nighedha che atramentu, iscumentant su rànchiu mutricore ◊ s'àinu chi t'iscumentet, a tie solu! 2. seo andhau a su ferreri po mi fàere una pariga de cotzas po mi cumentare su marrone, ca dhu tenio totu iscumentau (M.Deiana) Traduzioni Francese effarer, disjoindre, défaire Inglese to break up, to destroy, to dismay Spagnolo deshacer Italiano sgomentare, sconnèttere, disfare Tedesco erschüttern, aus den Figen bringen, zerstören.

isòlbere , vrb: isòlvere, isòrbere, isòrvere, isòvere, issòrbere, issòrvere, ixòvere Definizione iscapiare cosa acapiada, bogare de pare is càbudos de un’acàpiu o nodu; iscagiare, nau de cosa tostada chi torrat a lícuida; acabbare un'incàrrigu, nau pruschetotu de organísimos fatos de gente votada / pps. isoltu; ibue ch'est isoltu? = a ue s'est imbertu? aundi est andau? Sinonimi e contrari ilgiobare, illiare, isprèndhere, scapiai / sòlbere | ctr. acapiae, prèndhere Frasi isòrbere unu nodu, una fune, un'animale ◊ isolvesit sas presuras de su pacu e lu abberzesit ◊ no resessit a ixòvere un'àinu dae sa lóriga 2. sos montes si ant a isòlvere che sale ◊ s'oro isoltu ◊ sa cosa fit ixovèndhesi che néula ◊ sa gherra lis issorviat sos sentitos in su lutrau 3. su cussizu pro lege s'ixoviat ca deviant fàghere votassiones noas 4. de candho ispricaiat su faedhu e isorveit sos primos passitos a pagu a pagu si fateit mannu Etimo srd. Traduzioni Francese défaire, dénouer Inglese to untie Spagnolo desatar, derretir, disolver Italiano sciògliere, slacciare, slegare Tedesco lösen, aufschnüren, losbinden.

scuài 1 , vrb: isculai*, sculai Definizione coment'e segare su culu o su fundhu, segare una parte de calecuna cosa cunsiderada coment'e s'ala de fundhu; isconciare una cosa; acabbare o firmare de fàere calecuna cosa Sinonimi e contrari isciusciai, isconciare / acabbae, lassai, sensai Modi di dire csn: scuai un'agu = segaindi su cú, s'ogu, sa parti aundi intrat su filu; scuai bruscerias = iscontzare fatuzos; sculai una fàula = bogare in craru una fàula dendhe a bídere sa veridade Frasi muda, dassinuncas scuaus su santuanni! ◊ cussu sculat e fait matzinas ◊ no torris a cumentzai cun custas chistionis, puita sculaus totu ◊ su malàdiu pregàt a Deus de dh'acuntentai de sculai isceti sa vida sua ◊ tocat a ndi fai sculai cussa lei fata mali ◊ chini dhi sculat sa fortuna, a issu, est sa sorga! ◊ assentai bèni sa cosa, assinuncas si sculat su càrrigu e si perdit andendi andendi! 2. su piciochedhu at sculau de fai a malu ◊ insaras at sculau de arriri ◊ apustis chi iat sculau de niai, Pinóchiu fiat andendu a iscola 3. una famíglia sculada no fait a dha torrai a missi in fiu! Traduzioni Francese défaire, annuler, cesser Inglese to undo, to cancel, to give up Spagnolo deshacer, dejar Italiano disfare, annullare, sméttere Tedesco zerstören, zunichte machen, aufhören.

strogài, strogàri , vrb Definizione iscapiare cosa acapiada, fàere a lómboru su filu de una madassa, ispodhicare cosa imbodhigada: in cobertantza, arrangiare una chistione; fintzes atrotigare, furriare Sinonimi e contrari illiare, isòlbere, isprèndhere, scapiai / tirai | ctr. acapiae, prèndhere, trogai Frasi strogaidhu is manus e is peis e lassaidhu andai! ◊ iant strogau is funis e, isprata sa vela maista, si fuant móvius ◊ tocat a strogari cust'auera de su truncu 2. tui no andas a logu perunu, ca sa madassa dha strogu dèu! 3. a su pilloni dh'at strogau su tzugu e si dh'at papau Etimo srd. Traduzioni Francese défaire, dénouer Inglese to unlace Spagnolo desatar Italiano sciògliere, slacciare Tedesco lösen, aufschnüren.

«« Cerca di nuovo