atentadòre , nm Definizione chie cricat de fàere o faet una morte o fintzes dannu mannu Traduzioni Francese auteur de l'attentat Inglese attacker Spagnolo atentador Italiano attentatóre Tedesco Attentäter.

ateretànte, ateretàntu , avb, prn, agt: aturetanti, aturetantu Definizione un'àteru tanti oguale, su própiu tanti, de sa matessi manera Sinonimi e contrari acetotu, matessi Frasi in cada aversidade fis de amparu e zeo fipi pro tene ateretantu ◊ in custu solenni istanti chi mi depu separai, babbu mi at a perdonai: perdonit aturetanti mamma! (G.Cadeddu) 2. fintzas tue as a fàghere ateretantu ◊ fit una corte neta e sa domo deviat èssere ateretantu ◊ aturetantu iant fatu Gavinu cun Eugéniu Etimo srd. Traduzioni Francese autant de, autant, aussi Inglese as much (as) Spagnolo igualmente, otro tanto Italiano altrettanto Tedesco ebensofiel.

atitulàu , agt Definizione chi est fatu a títulas, a silibbas, a isprigos es. aràngiu, àgiu) Etimo srd. Traduzioni Francese composé de caïeux, de gousses, de quartiérs Inglese sliced Spagnolo en gajos Italiano fatto a spìcchi Tedesco in Scheiben aufgeteilt.

atufài , vrb Definizione fàere atufu o atúfidu, pigare atufu, pònnere fragu malu de isserru e de umidore, de cosa guasta; nau de gente, pèrdere de ànimu Sinonimi e contrari afungai, afungorai, allanire, ammucorai, ammufai, annabrai, intufire, intuvare, limire, morighinire, tufire Etimo spn. atufar Traduzioni Francese prendre une odeur de moisi, moisir Inglese to grow musty Spagnolo enmohecer, atufar Italiano prèndere odóre di tanfo, ammuffire Tedesco dumpfig riechen, verschimmeln.

atufòri , nm: tufori Sinonimi e contrari allanadura, atufamentu, atúfidu, atufu, intuvu, lanidura / umidore Frasi is minadoris biviant in barracas prenas de atufori Etimo srd. Traduzioni Francese odeur de renfermé, odeur de moisi Inglese stink Spagnolo tufo Italiano tanfo Tedesco dumpfer Geruch.

atzantaràre , vrb: atzarantare Definizione pigare a tzàntara, a befa, bogare o pònnere in bregúngia Sinonimi e contrari abbefare, abbilgonzare, ibregungire, isbirgonzare Frasi istaiat atzarantendhe sos àteros e isparghendhe lumenadas malas ◊ ti devo atzantarare in dogni festa si a cantare ti atrivis in logu! (Pirastru)◊ un'úrulu betesit de dolore, atzantaradu bidíndhesi in s'onore Etimo srd. Traduzioni Francese couvrir de honte, se moquer Inglese to shame, to laugh at Spagnolo mofarse, ridiculizar Italiano svergognare, derìdere Tedesco beschämen, auslachen.

atzoladúra , nf Definizione su fàere is atzolas, is madassas, sa lana filada o àteru filu a lobos mannos a matzu Etimo srd. Traduzioni Francese action de faire des écheveaux Inglese skeining Spagnolo el aspar el hilo Italiano matassatura Tedesco Legen in Strähnen.

àtzos , nm Definizione puntos de cosidura in segadas de sa carre / pònnere atzos = cosire una ferida Sinonimi e contrari puntos Traduzioni Francese points de suture Inglese stiches Spagnolo puntos de sutura Italiano punti di sutura Tedesco Suturfäden.

auràdu , agt Definizione chi tenet ura bona Sinonimi e contrari addiciadu, afoltunadu, assortadu, aurosu, diciosu, fadosu, iscofadu | ctr. ifoltunadu Frasi chie dícia at tentu in beranos de paghe e de amore fit un'auradu (A.Dettori) Etimo srd. Traduzioni Francese qui a de la chance Inglese lucky Spagnolo afortunado Italiano fortunato Tedesco glücklich.

avalèssi , vrb rfl Definizione su si serbire de calecuna cosa o de ccn., nau mescamente in su sensu de ndhe aprofitare Sinonimi e contrari avaliri Etimo itl.t Traduzioni Francese se servir de, faire usage de Inglese to make use Spagnolo valerse, acogerse Italiano avvalérsi Tedesco sich bedienen.

avère , nf: bera, vera 1 Definizione su pane de chera totu buidedhos paríviles (búsciulus o oxos) ue s'abe ponet su mele Sinonimi e contrari arrega, bresca, melarègia, tipa 1 Frasi sas averes de su mele ◊ tue as isapiatu sas averes ◊ su puzone chin sos frores de tiria at formatu sas averes: sos mojos sont prenos de mele e cria (G.Farris) Terminologia scientifica sbs Traduzioni Francese rayon de miel Inglese honeycomb Spagnolo panal Italiano favo Tedesco Bienenwabe.

babballúca , nf: bambaloca, bombulita, bubbalica Definizione bubburuca o luna de sabone, ma fintzes bubburuca de freadura o iscardidura Sinonimi e contrari bubbugiuca, bumbuglione 2. trabballendi custa cosa ti essint is babballucas coment'e bocioedhas in sa manu Etimo srd. Traduzioni Francese bulle de savon Inglese little soap bubble Spagnolo burbuja de jabón Italiano bollicina di sapóne Tedesco Seifenblase.

bacàgiu , nm: bacraxu, bacàgliu, bacàrgiu, bacarxu, bacarzu, bagarju, vacàgliu Definizione chie pastórigat su paru bàchinu, pegos de bulu Frasi bàtoro annos bagarju so istau pasculendhe sas vacas de Fulanu ◊ mi so pesadu bacarzu ca babbu fiat bacarzu ◊ custa fit una família de pastores bacàglios Cognomi e Proverbi smb: Baccàrgiu Terminologia scientifica prf Etimo ltn. *vaccarius Traduzioni Francese vacher, gardien de vaches Inglese cowboy Spagnolo vaquero Italiano vaccaro Tedesco Kuhhirt.

bàchinu , agt: bàcinu, vàchinu Definizione nau de late o de casu, chi est de baca Etimo ltn. vaccinus Traduzioni Francese de vache Inglese vaccine Spagnolo vacuno Italiano vaccino Tedesco Kuh…

bacínu , nm, nf: bascinu, bassinu, batzina, batzinu Definizione su sannori, nau in cobertantza: genia de istrégiu po dhue fàere de bisóngiu; si narat fintzes de bodheta, foedhos o cosas de maleducaos Sinonimi e contrari orinale, orineri, seglieta, vitillu / bassinada Frasi prus la móricas, sa batzina, e prus putit! ◊ batzinones chi leant una carra dogni note ndhe prenant chimbe e ses! ◊ in momentos de apretu teniant su bacinu suta de su letu ◊ su bascinu si allogàt in su comodinu 2. buca de luru citirí, chi no bengu a innòi po intèndiri bassinus! Cognomi e Proverbi smb: Bassinu Terminologia scientifica stz Etimo spn. bacín Traduzioni Francese pot de chambre, jules Inglese pot (chamber) Spagnolo orinal Italiano pitale Tedesco Nachttopf, Nachtgeschirr.

bàgnu , nm: bàngiu, bànniu, bannu, banzu, vanzu Definizione su si pònnere o istare in mesu de s'abba o àteru po si samunare o ispàssiu; su pl., logu inue dhue at abbas meighinosas caentes o fintzes ludu po cura; logu, aposentedhu aintru de domo fatu adatu po si samunare e fàere de bisóngiu Sinonimi e contrari peschina Frasi semus andhados a Fordongianus a fàghere sos bagnos ◊ che sunt in mare pro sos bagnos ◊ a sa camba dhi faint bèni is bàngius de axedu callenti ◊ andhaiant a frúmmene a impojare ca no si podiant fàede su banzu in dommo 2. in Benetuti e in Sàrdara bi sunt sos bagnos ◊ bai e isciacuadí in su bàngiu de Síloe! 3. in sas domos como su bagnu lu faghent intro Cognomi e Proverbi smb: (Anzos) Terminologia scientifica dmo Etimo itl. Traduzioni Francese bain, salle de bain Inglese bath Spagnolo baño, cuarto de baño Italiano bagno, tèrme o stabiliménto termale (al pl.) Tedesco Bad, Badezimmer, Thermalbad.

banàtza , nf: benassa, benatza, binansa, binassa, binata, binatza, vinata Definizione su chi abbarrat de s'àghina candho ndhe ant bogau su mustu: fodhe, sèmene, carena Sinonimi e contrari ainata, natza Frasi faint piriciolu de sa benassa prentzada Etimo ltn. vinacea Traduzioni Francese marc de raisin Inglese marc Spagnolo orujo Italiano vinàcce Tedesco Weintrester.

bànzu 1 , nm: vanzu 1 Definizione cropos a meda giaos a unu, o a un'animale, po su male chi at fatu, po dh’obbrigare a calecuna cosa / leare, dare, pitzigare b. = pigai una surra, surrai Sinonimi e contrari addibbonzu, apiossa, arruciada, cabossa, carda, dobbe, mazadina, pista, surra Frasi isse at fatu buldellu e tandho li ant dadu unu cantu de banzu ◊ banzu ti pítzigo, mih, si mi che artérias! ◊ banzu che àinu in domadura li dao, si at fatu cussa! ◊ si no andhas a su cumandhu leas banzu, oe! Traduzioni Francese volée de coups de bâton Inglese beating Spagnolo paliza Italiano bastonatura Tedesco Prügeln.

barbarótu , nm Definizione pilloni de santa Luxia, genia de orrúndhine, ma bianca deunudotu asuta, portat unu marcu biancu nidu in pitzu ue cumènciat sa coa e sa coa prus curtza a ischeadura minore (s'orrúndhine dha portat a fórtighe aperta): in Sardigna nidat totue e che faet abbitu de martzu a cabudanni Sinonimi e contrari mongitedha Terminologia scientifica pzn, delichon urbica Traduzioni Francese hirondelle de fenêtre Inglese house-martin Spagnolo avión Italiano balestrùccio Tedesco Mehlschwalbe.

barbígias , nf pl Definizione is pilos lassaos prus a bàsciu in is trempas, a parte e àtera acanta a is origas, a parte de ananti Sinonimi e contrari facetas, lemmas Etimo itl. barbigi Traduzioni Francese favoris, pattes de lapin Inglese sideburns Spagnolo patilla Italiano fedine, basétte Tedesco Koteletten (Pl.)

«« Cerca di nuovo