abbalàviu , nm: abballàviu Definizione su istare sèmpere faendho Sinonimi e contrari atàviu, atrúdhulu, fazellu, pedighinu Frasi sorre mia, nat s'abe, sorre cara, pone frenu una bolta a s'abbalàviu (P.Casu) Etimo srd. Traduzioni Francese agitation Inglese restleness Spagnolo agitación, ajetreo Italiano irrequietézza, affaccendaménto Tedesco Ruhelosigkeit, Geschäftigkeit.

abbolótu , nm: abbulotu, afalotu, avolotu Definizione morigamentu, movimentu sentza un'órdine precisu siat de cosas e siat de gente, a bortas fatu apostadamente cun iscopu precisu; morigamentu fintzes de istògomo / pesare o pònnere a. = tzacare cuvusione Sinonimi e contrari abbatúliu, abbulútziu, alborotu, atrepógliu, avabotu, carralzu, sciumbullu, trambullu, tregollu, trepollu / abbulizu, baraundha, mamudinu, stragambullu, subuzu, tifitanu, tremutu | ctr. assébiu Frasi candu sa maista at bófiu isterri sa chistioni, insaras est cumentzau s'avolotu ◊ is féminas iant pesau un'avolotu po nci bogari su segretàriu cumunali ◊ sa paghe armoniosa as distrutu pro pònnere avolotu ◊ sentza bi àere motivu istas fachendhe abbolotu Etimo srd. Traduzioni Francese agitation Inglese tumult Spagnolo alboroto Italiano agitazióne, tumulto Tedesco Unruhe, Aufruhr.

afaúndia, afaúndiu , nf, nm Sinonimi e contrari assolocada, matana Traduzioni Francese agitation, fatigue Inglese chill Spagnolo cansancio Italiano scalmana Tedesco schwere Anstrengung.

afrachèsa , nf: frachesa 1 Definizione pampada de calore / s'afrachesa de s'ora = candho su tempus est benindhe mancu Sinonimi e contrari bura / frachillu Frasi sa fémmina, sa domu, s'afrachesa de sa coja, is fillus: unu giogu de pensamentus! ◊ is afrachesas de is féminas funt pampadas de callenti a faci chi bandant e torrant Etimo srd. Traduzioni Francese agitation, énervement Inglese great, desire Spagnolo sofoco, inquietud Italiano vampata, smània Tedesco Hitze, Toben.

afródhiu, afródhiulu , nm: afrodhu, afródhulu Definizione genia de disígiu forte, de presse, de pentzamentu de bòllere fàere, bíere, ischire e àteru, fintzes braga, prexu presumiu Sinonimi e contrari afràsciu, afreudhu, arraolu, assúgliu, atitivollu, bonaggana, codíssia, finitzu, furighedha, ischinitzu, pestighinzu, pistu / frandhigu, losinga Frasi a ti ndhe leas afródhiu pro unu nudha! (G.Ruju)◊ immoi s'afródhiu est totu po su cimentu armau, ca est forti! ◊ gei fiat un'afródhiu, dh'est atacada sa mobadia de istudiai a maista! ◊ poita totu cust'afródhiu de fai aprovai su progetu? ◊ at curtu trint'annus tra iscola, fillus e una meca de afródhius ◊ candho l'intrat s'afródhiu de fàghere una cosa, inoghe no che parat prus nessunu! ◊ a bortas l'intrat s'afródhiu de tucare Etimo srd. Traduzioni Francese agitation Inglese great desire Spagnolo afán Italiano smània Tedesco Begierde.

arrebàtu , nm: rebatu* Definizione atacu de una maladia (es. de callentura); arrebbentu, múngia, pelea po calecuna cosa Sinonimi e contrari afogu, cària, cumbata, impodha, inzotu, istimpida, matana, mugna, pista, pistapone, podha Traduzioni Francese prodrome, anxiété, agitation Inglese warning sign, labour, anxiety, disease attack Spagnolo arrebato Italiano attacco di male, pròdromo, affanno, agitazióne Tedesco Anfall, Prodrom, Angst, Aufregung.

atàviu , nm Definizione boghes, tzarra, movimentu Sinonimi e contrari abbalàviu, atrúdhulu, fazellu, pedighinu Etimo srd. Traduzioni Francese agitation, affairement Inglese uneasiness, fuss Spagnolo jaleo, ajetreo Italiano irrequietézza, affaccendìo Tedesco Ruhelosigkeit, Überbeschäftigung.

batallài, batallàre , vrb Definizione foedhare a meda, a boghe arta Sinonimi e contrari arrallai, bacagliare 1, batazare, batugliare, chistionai | ctr. cagliai, citire Frasi batallendi tra issus, tzérriant infogaraus ◊ fiat giai mesunoti, dhu pigat a batallai e si seus drommius a is duas de chitzi ◊ funt batallendi po su prétziu ◊ custus políticus batallant, batallant, ma no cumbinant nudha! Cognomi e Proverbi prb: su batallai meda fait sa dí pitica Traduzioni Francese discuter avec agitation Inglese to talk excitedly Spagnolo batallar, acalorarse Italiano discùtere concitataménte Tedesco zanken, wortwechseln.

fazéllu , nm Sinonimi e contrari abbalàviu, atàviu, pedighinu, pestighinzu, ischinitzu Etimo srd. Traduzioni Francese agitation, tapage, bruit Inglese restlessness, uproar Spagnolo inquietud, ruido Italiano irrequietézza, chiasso Tedesco Unruhe, Lärm, Krach.

franédiga , nf: franériga, frenédiga Definizione genia de gana e de presse meda o ispédhiu de fàere calecuna cosa Sinonimi e contrari afródhiu, bermegorru, férnia, furighíngiu, ischecherédhiu, schinitzu / cimbella, pedighinu, pedine, pestighinzu Frasi aiat sa frenédiga de ndhe betare cussa cara a ràfias cun sas francas (Ptz.Mura)◊ fit fémina de frenédiga manna e de tichírriu imberriosu, limbori e forroxosa fintzas amoratzendhe ◊ sa zente totinduna aiat leadu sa frenédiga Traduzioni Francese agitation, inquiétude Inglese restlessness, worry Spagnolo inquietud, agitación Italiano irrequietézza, preoccupazióne Tedesco Unruhe.

furighíngiu , nm Sinonimi e contrari afródhiu, franética, frischíngiu, furighedha Frasi balla ca su furighíngiu dhi est passau! ◊ teneus furighíngiu de si ndi andai Etimo srd. Traduzioni Francese énervement, agitation Inglese longing Spagnolo inquietud, desasosiego Italiano smània Tedesco Ungeduld, Wut, Sucht, Begierde.

pedighínu , nm: pidighinu Definizione genia de pentzamentu / àere una cosa a pidighinu = tènniri iscinitzu po ccn. cosa Sinonimi e contrari apensamentu, apinnicu, arraolu, ischinitzu, pedine, pestighinzu / abbalàviu, atàviu, fazellu Frasi candho unu at su pidighinu de tucare chito no drommit ◊ su pidighinu chi ant sos de domo est su chi podet capitare cras (M.Bua)◊ su pidighinu chi aiat si apasigheit addaghi resesseit a si ammentare su càntigu Etimo srd. Traduzioni Francese agitation, mouvement Inglese restlessness Spagnolo inquietud, desasosiego Italiano irrequietézza, moviménto Tedesco Unruhe, Bewegung.

salarzàda , nf: assalarzada Definizione su salarzare, móvia a cropu, totinduna, coment'e po assíchidu Sinonimi e contrari inchirriada, suguzada, sulurjada, supuzada, trúminu, zagarada / istratallada Etimo srd. Traduzioni Francese agitation, grand trouble Inglese big agitation Spagnolo alboroto Italiano vistósa agitazióne Tedesco Aufregung, Beunruhigung.

salàrzu , nm: assalarzu Definizione movimentu lestru de gente o animales fatos fuire; genia de avolotu mannu fintzas de s'ànimu, de sa mente, de su coro po dannu o cosa chi si timet Sinonimi e contrari agiàgaru, assaltanu, atréminu, giagaradura, ispavúciu, ispràmminu, istraju, sulurju, trúminu | ctr. asseretu, sossegu 2. za l'at tentu su salarzu, siscuru, candho at ischidu de su dannu de su fizu!… Etimo srd. Traduzioni Francese agitation, effarement Inglese dismay Spagnolo alboroto, consternación Italiano agitazióne, sgoménto Tedesco Aufregung, Beunruhigung, Erschütterung.

schinítzu , nm: ischinitzu*, schinnitzu, sciníciu, scinitzu, sfinítziu, sfinitzu Definizione genia de idea chi no lassat istare in pàusu, coment'e oriolu po cosa chi si timet o chi si iat a bòllere a presse, chi no si biet s'ora de àere o de fàere, fintzes ifadu / malu sciníciu = impudu, arrepentimentu; s. de brenti, a s'istògumu = afinamentu, isanimamentu Sinonimi e contrari afródhiu, arraolu, fazellu, finitzu, franédiga, furighedha, pestighinzu, pidinu, pistu Frasi s'ispédhiu ponit scinitzu ◊ fillus mius, candu no seis in domu tèngiu unu schinitzu!…◊ allodhu torrau, no tenit assébiu: a ndi tenit de scinitzu! ◊ dh'ant portada a s'uspidali ma teniat giai su scinitzu de sa morti, e difatis si est morta una pariga de oras apustis ◊ de candu apu biu cudhu piciocu tenemu unu sciníciu e non poremu istai sentz'e dhu torrai a biri! 2. ti biu a bisura de fàmini: ita tenis, schinnitzedhu?! 3. at donau un'aderetzada a su coscinu ca dhi fait scinitzu Traduzioni Francese agitation, énervement Inglese eagerness Spagnolo desasosiego Italiano irrequietézza, smània Tedesco Unruhe, Aufregung.

trególlu , nm: trégulu, tréulu, tríulu Definizione murigamentu de cosas coment'e de treulóngiu, murigamentu de pentzamentos, chistiones, moidas e sonos de cosa movendho, boghes e àteru, cosa posta totu a s'afaiu; fintzes avolotu, protesta / èssere a tríulos de mata, de istògomo = giúghere sa bentre, s'istògomo avolotaos Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, atrepógliu, baraundha, mamudinu, sciumbullu, stragambullu, trambullu, trepollu Frasi mannu fut su tregollu de is sordaus ◊ in vida mia apu tentu tréulus, disprexeris e pensamentus (C.M.Costa)◊ pasàdebbos, gai ismentigades sos tríulos chi móssigant su coro! ◊ poi de tantu tríulu e matana sa morte mi at a dare eternu pasu (C.Ortu)◊ lassa a pèldere is campanas, faent solu tréulu! 2. su mere dhis donat tropu pagu a biàgiu e po cussu est nàsciu su tréulu ◊ imbídia no che at ne faghevaghe de minetas, de tríulos e gherras Etimo srd. Traduzioni Francese pagaille, cohue, agitation Inglese hubbub Spagnolo desbarajuste Italiano scompìglio, bailamme, agitazióne Tedesco Verwirrung.

zacaradúra , nf: giagaradura*, zagaradura Definizione su zacarare; su èssere giagaraos / fàghere a zagaradura = impresse meda, tropu, coment'e chi unu portet canes aifatu, cun movimentu a cropos e impresse a sa sighia Sinonimi e contrari agiàgaru, isuliadura, salarzadura, salarzu Frasi sas berbeghes no las les a zagaradura, no lis fetat male! ◊ sa cosa no si faghet a zagaradura, ca essit male Traduzioni Francese agitation soudaine Inglese deep and sudden anxiety Spagnolo agitación repentina Italiano agitazióne fòrte, improvvisa Tedesco Erregung.

«« Cerca di nuovo