ilborrocàre, ilborrochiàre , vrb: isborrocare Definizione su essire, su cumenciare de calecuna cosa cun fortza, a s’airada, a meda, betare a terra, isconciare; fintzes foedhare male, a frastimos, pigare a boghes Frasi càglia chi mi sicas! - ilborrocat sa rosa tota fele ◊ isborrocat riendhe a tota gana Etimo srd. Traduzioni Francese sortir avec violence, jaillir, éclater Inglese to pelt (down), to burst out Spagnolo irrumpir Italiano erómpere, scrosciare Tedesco hervorbrechen, rauschen.

irfocàre , vrb: irfogare, isfogai, sfogai Definizione iscapare, lassare andhare, essire comente faet calecuna cosa coment'e poderada, traténnia a fortza (dolore, maladia, arrennegu o àteru), nau fintzes in su sensu de àere allébiu Sinonimi e contrari isciogai Traduzioni Francese épancher sa douleur, exaler sa colère, éclater Inglese to vent Spagnolo desahogar Italiano sfogare Tedesco ablassen.

isbotoràre , vrb Definizione tzucare a nàrrere, foedhare cun arrennegu apustis chi unu at padiu meda Frasi - No mi ndhe faedhedas, mancu! - isbotoreit su malandrinu Traduzioni Francese éclater Inglese to burst out Spagnolo echarse, estallar Italiano sbottare Tedesco ausbrechen.

iscadenài , vrb: iscadenare, scadenai Definizione leare, bogare o iscapiare sa cadena, lassare andhare o andhare a s'airada coment'e fortza chi no si podet poderare Etimo srd. Traduzioni Francese déchaîner, éclater Inglese to unchain Spagnolo desencadenar Italiano scatenare Tedesco entfesseln.

isciopài, isciopàre , vrb: iscopiai 1, iscopiare, issopare, ixopare, sciopai Definizione su si apèrrere a crepadura, a tzàcurru, po sa fortza chi ispinghet de sa parte de aintru, o fintzes po pesu meda de fora; su si pesare o pònnere a s'ingrundha a nàrrere, cumenciare calecuna cosa de forte o grave totinduna / isciopa! = foedha! (nau cun tzacu) Sinonimi e contrari cherpai, ciopai, scuartarai Frasi gei nau ca funt isciopendusí, in cussa bidha: gei ses un'isparatoriedhu!…◊ no cabet su coro in sa càscia e si no làgrimo isciopat ◊ s'ambesue daghi si atatat meda ixopat ◊ arresètadi, gai no iscópias che sa buscica de su porcu! ◊ una granata dhi fut iscopiada a pagu tretu e dh'iat pesau a bolai ◊ mi apo issopau unu fruschedhu cun s'agu (P.La Croce) 2. gasi isciopesit pro tantu penare isfoghendhe in piantos e lamentos ◊ si trínnigat, no podet faedhare, poi isciopat in risu tristu e feu ◊ in cussu prammu de terrinu fit iscopiada sa gherra ◊ cudhas si sunt pilisadas chi pariat iscopiandhe su locu Etimo itl. schioppare Traduzioni Francese éclater, crever Inglese to explode, to crack Spagnolo reventar Italiano scoppiare, crepare, esplòdere Tedesco bersten.

scuartarài, scuarterài, scuatrài , vrb: iscartarare* 1 Definizione fàere a orrugos, irdoare, crepare, mescamente nau cun tzacu, arrennegu po ccn., ma fintzes po iscópiu, fintzes apèrrere, tzacare sa carre Sinonimi e contrari cherpai, isciopai Modi di dire csn: s. de tropu trabballu = arrebbentare; s. a terra = atzapulai, irbatulare o rúere a terra Frasi arrutu a terra e scuartarau! ◊ ge no s'ant a scuartarai de su prantu, candu eus a crepai! ◊ s'iscupeta s'est scuartarada 2. si scuatrant is manus de su frius Cognomi e Proverbi prb: a chini bolit papai a dus buconis dhi scuàrtarant is barras Traduzioni Francese crever, éclater Inglese to die, to break Spagnolo morirse, reventar Italiano crepare, schiantare Tedesco verrecken, zerschmettern.

tzacài , vrb: ciacai, sacai, tzacare 1, tzacari Definizione fàere tzàcurru coment'e de cosa chi iscópiat, isperrare, afilare, apèrrere a cropu, segare a crepadura, crepare de su fritu o de àteru: in cobertantza, su si pigare arrennegu, foedhare male po fele, po tzacu; fintzes iscúdere (po su sonu a cropu chi faet), fàere camminu, andhare, intrare Sinonimi e contrari abbèrrere, afilai, calpire, cannire, cherpai, filiri, fresai, ischisciai, iscopiare, iscrafangiai, issacai, scanniri, sinniai, tzacarrai, tzocare / incrivire, iscúdere Modi di dire csn: tzacai a perda = iscúdere a pedra; tzacai is peis a terra = istribitare (pro arrennegu); pratu tzacau = afiladu, cannidu; fai su crepatzaca a unu = fai su crepa crepa, fàchere su derre, fàghere carchi cosa a crebu, mancari crebet, s'àteru Frasi nemus ghetat binu nou in istrexus bècius, poita su binu dhus tzacat ◊ sa canna si tzacat si pagu pagu dha fortzant ◊ portat is manus tzacadas de su frius ◊ e innui si depit tzacai s'ou, in punta o in mesu? ◊ papendi cussa cosa gei no si ant a tzacai sa brenti, no! ◊ mi depit pagai su chi mi depit, mancai tzachit… o crepit! ◊ po s'isfortzu de ai arrísiu tropu, dhi fiat tzacada una vena ◊ tzaca, manedha, ca benit babbai! ◊ tzacant is guetus arendi su celu ◊ est tzachendi de s'arrennegu ◊ in su fogu tzacat sa linna frisca, pruscatotu sa folla 2. a su fillu dhi at tzacau una bussinara ◊ lah ca ti tzacu, chi no abarras chietu! ◊ at tzacau su pratu a terra candu at ghetau sa gràtzia a is isposus ◊ mi benit ganas de dha tzacari a su muru ◊ si ti ponit chinta ti tzacat a frastimu, lah! ◊ castiadí e circa de nci tzacai su nuncu! ◊ ci fio a su postu tuo, dhi aio tzacau unu lampu e dhos io abbruscaos cummente a is tiauledhos de s'inferru! 3. toca, tzaca stradoni! Etimo srd. Traduzioni Francese fendre, éclater, crépiter Inglese to crack Spagnolo hender, reventar, crepitar Italiano fèndere, fessurare, scoppiare, crepitare Tedesco spalten, bersten.

tzacarrài , vrb: tzacarrare, tzacarriai, tzacurrare, tzancurrare Definizione fàere tzocu, tzàcurru coment'e de cosa àrrida o chídrina segandho, isperrandho, matzigandho (nau fintzes própriu po matzigare, istrecare a dentes cosa tostada) Sinonimi e contrari acorriatare, isbombiare, iscochidai, itzacarrai, sacai, tochedhare, trochedhare, tzachedhare, tzachidai, tzocai Modi di dire csn: tz. is dentis = arrodare de dentes; tz. sa nuxedha cun is dentis = traghedhare, segare sa nantzola a mossu; àxina chi tzacarrat = aghedhosa; tz. is manus = tzocare sas manos Frasi s'intendit sa frúsia de su fogu tzacarrendi ◊ gei at tzacarrau cussu tronu!…◊ mi pongat àxina bella, chi tzacarrit ◊ prima de nci andai at fatu custu tzacarru… ancu dhi tzacarrint is barras! ◊ est tzacurrandhe che procu in àurra! ◊ sas pitzinnas sunt tzacarrandhe chivarzu frissu ◊ femu tzacarrendi cíxiri e nuxedha 2. tzacarru perda de fogu de cantu seu barra forti ◊ su pani dh'apu tzacarrau in tres mússius Etimo srd. Traduzioni Francese crépiter, éclater Inglese to crackle, to burst, to roar Spagnolo crepitar, estallar Italiano crepitare, scoppiettare, scoppiare, rombare Tedesco bersten, knistern.

tzocài , vrb: tzocare, tzoncare Definizione fàere tzàcurru, tzocos, cropos a sonu surdu po si fàere intèndhere; nau cun tzacu, crepare Sinonimi e contrari dumbulare, istochidare, picare 2, sacai, tochedhare, trochedhare, tzacarrai, tzòchere, tzochire / sciopai Frasi bi at linna chi in su fogu tzocat e che búlliat atesu s'iscata alluta ◊ tzocare sa limba, sas manos, sa zanna ◊ tzocat s'istranzu in domo de s'amigu ◊ Michelledhu e sas duas vachianas ant ghetatu unu brincu tzocanne sos pedes ballanne ◊ su pitzinnu est tzoncandhe sas manos, cuntentu! 2. mancari ti ufres e ti tzoches, puru: como su chi est fatu est fatu! ◊ pro carchi borta chi mamma benit a domo ti ufras… tzocadu chi ti agatent! ◊ su fogu brusiaiat su tzilibirche, apustis chi lu faghiat unfrare e tzoncare (E.Pes) Etimo srd. Traduzioni Francese faire du bruit, éclater Inglese to make a din, to burst, to creak Spagnolo chasquear, restallar Italiano far strèpito, scoppiare, schioccare Tedesco Lärm machen, bersten.

«« Cerca di nuovo