paràgula , nf: paràula,
peràula Definizione
cuncordu de sonos fatos a boghe cunforma a su géniu de una limba, su sonu chi si faet in s'ogroena candho passat s’ària faendho trèmere is cordas chi faent sa boghe, cuncordau e adatau cun is diferentes partes de sa buca (e fintzes su nasu) a manera de àere significau in su foedhare; dónnia síngula cosa chi si narat cun significau in d-una limba; sa capacidade de foedhare, de nàrrere cosa; genia de promissa chi unu ammostat de fàere de ditu suo o fintzes adduindho a su chi bolet s'àteru
Sinonimi e contrari
faedhu
/
abbrébius
| ctr.
cosa,
òpera
Modi di dire
csn:
dare, muntènnere o firmare sa peràula = donai su fuedhu, aguantai sa promissa; sa paràula de Deus = sas Iscrituras Sagradas pro totu su chi benit atribbuidu a Deus; torrare sa paràgula = torrai isceda, fai sa cunfirma; peràula mesurada, pensada = nada faghindhe bene contu de su chi cheret nàrrere; peràula grae = chi ofendhet; paràgula porria = fuedhu nau po fai a pentzai mali o dudai de unu, de una cosa; paràula bíschida = chi ofendhet; ómine firmu de peràula = chi muntenet sa promissa; èssere in peràula cun ccn. = èssiri isposus, fidantzados; iscontzare sa peràula = (nau de isposus) istorraisí; èssere de pagas peràulas = chi no dhi praxit meda a fuedhai, chi est mudurcu; una paràgula mi ses nandhe!… = tanti gi est nudha!…, est tropu; leare sas peràulas de buca a unu = fàghere innanti a nàrrere su chi fit comintzendhe a nàrrere s'àteru; leàresi peràulas, picàresi paràgulas, àere paràgulas chin ccn. = tènniri iscórriu, fuedhaisí certendi, mancai pagu; paràgulas birdes, peràulas foltes = brebus, fuedhus chi narant po sanai unu mali; paràulas mannas = peràulas de unas cantu pregadorias, meraculosas a zisa de peràulas fortes etotu (es. evanzelistas, cumandhamentos, apóstulos); tocare sas peràulas a pódhighe = biri e tocai su chi ccn. at nau poita est resurtau berus, teniat arrexoni; prèndhere a ccn. a peràulas = leàrelu a ingannu, in trampa; afaltzare sa peràula = bènnere mancu a sa peràula dada; travolcare sas peràulas = fai nàrriri a is fuedhus su chi no narant, cambiai su significau po ingannai, po no bolli arriconnosci is cosas (itl. cambiare le carte in tavola); incarrire, avincare sas peràulas = nàrriri is fuedhus bèni crarus a manera chi s'àteru si dhus pongat bèni in conca; pònnere sa peràula, peràulas = fuedhai po favorèssiri a ccn. po su bèni suu, po agiudu, incumandai
Frasi
sa pitzinna est comintzendhe a atrobodhiare sas primas peràulas ◊ de is paràulas mias fortzis ti ndi arrís! ◊ no potèndhesi atrivire a mutire peràula, li colaiat nessi acurtzu, a sa picioca ◊ sas resones de sa poesia s'inzendrant dae sa peràula chi su vívere oferit (C.Puddu)◊ sas paràulas pesant che pedras e cherent medidas ◊ non paràulas solu pro pregare: de òperas bonas fàgheli un'altare! (P.Fae)◊ s'amore pro te, bella, est peràula dada: restat finas a sa tumba! ◊ dego no bos apo secau su rispetu, no bos apo nau mai mancu perra de paràgula! ◊ su fizu fit avelenadu dae sas peràulas chi aiat àpidu chin su babbu ◊ tantos annos tribagliandhe chin babbu tuo, mai àpiu paràgulas!
2.
chie m'istimat ponet mente a sas paràulas mias – narat su Segnore ◊ che li ficheit in conca chi sa puzonina si podiat aldiare cun sas peràulas ◊ sas peràulas mias dhas as a tocare a pódhighe! ◊ amigu meu, de sas dóighi paràulas mannas naemminde duas!
Cognomi e Proverbi
prb:
a peràulas macas origas surdas ◊ fune ligat boe e paràula ligat ómine ◊ s'ómine chi no firmat in peràula in su mezus andhare benit a rúere
Etimo
ltn.
parabola
Traduzioni
Francese
parole,
mot
Inglese
word
Spagnolo
palabra
Italiano
paròla
Tedesco
Wort.
