nódu , nm: nou,
nudu Definitzione
incropada o lobu istrintu de cosa chi faet a acapiare (codriola, ligatzu, fune o àteru) fatu a manera de poderare impare cosas diferentes o medas; foedhandho de sa carena, genia de gurone, de cosighedha tundha chi si faet, coment'e unu giúmburu, o fintzes ingrussadura de is annoigadòrgios o in àteru css. tretu de sa carena (es. in s'ischina) o fintzes de erbas e linnas ue bogant àteru cambu; foedhandho de linnas segadas, mescamente sa linna de su cambu o nae chi ch'est arresurtada in mesu de su truncu o nae prus grussa comente at sighiu a ingrussare: arresurtat a istúturu, faet un'àngulu cun su truncu, e segundhu comente benit segada si paret unu tretu tundhu diferente / erba de chentu nodos = erbastérria (Polygonum aviculare), erba de centus nuus = survache (Equisetum palustre)
Sinònimos e contràrios
annou,
nú
/
nodule
Maneras de nàrrere
csn:
zenias de nodu: afissu, sizidu o istrintu, lascu, mortu o acugurrau (chi no s'isorbet o malu a isòrbere), curréntile o currente (chi sucurret), biu (de si pòdere isòrbere comente si tirat unu cabu); èssere allorigadu che unu nodu moltu = fatu a unu gantzu, própiu a lóriga; n. in bula = maladia de no ingullire, dispiaghere mannu chi paret de zúghere cosa in bula, fintzas carchi cosa in contràriu chi no si cheret baliare, no si atzetat; su n. o figu de sa bula = itl. pómo di Adamo; n. de s'ischina = vèrtebra; nodos de sa manu, de sos pódhighes, us nudus de us didus = annugradorzos, nògias
Frases
torro gràssias a Deu chi apo atzapau sos nodos isortos ◊ sa lana si est imbojada e fata a nodu ◊ prendhe a nodu mortu chi no s'isorbat!◊ unu marzane tentu a lobu cricaiat de si fuire, ma prus si moviat e prus su nou istringhiat ◊ si m'at fatu unu nudu in buca de s'istòcomo
2.
s’istrinta de manu sua fachiat tracare sos nudos de pódhiches de chie lu saludait
4.
su nodu mortu chi aimus fatu in abbratzos si est pro sempre isortu ◊ su nodu de su piantu ti astringhiat sa bula ◊ s'istògomo lu zuto a nodu mortu e in buca no m'intrat alimentu
Ètimu
ltn.
nodus
Tradutziones
Frantzesu
nœud,
broussin
Ingresu
knot
Ispagnolu
nudo
Italianu
nòdo,
nòcchio
Tedescu
Knoten.
nódu 1 , nm: nou 2 Definitzione
pedra manna meda, orroca, fintzes cúcuru de monte de orrocas / min. nodischedhu; concas de nou = nodos, gai comente si ndhe bidet a paris a terra in sos caminos
Sinònimos e contràrios
arroca,
caróngiu,
crastu,
marràgiu
Frases
bi aiat unu nodu sanu timidu dae onzi minadore ◊ si bidiat sa bidha che nodu solitàriu in altu mare ◊ sa citade est posta in terra che unu nodu rutu dae s'altu ◊ connosco cuss'orroca chi nant su "Nou orruèndheche"
Tradutziones
Frantzesu
roc,
rocher
Ingresu
rock
Ispagnolu
roca
Italianu
masso
Tedescu
Block,
Felsblock.
nódu 2 , nm: notu Definitzione su ischire, su connòschere, su arregodare po àere bistu Maneras de nàrrere csn: pònnere a notu, tènnere a notu = abbaidare bene unu logu o una cosa de si pòdere ammentare ite fit, inue, candho, comente e totu su chi serbit pro l'agatare torra; andai a su nodu = andai mirendu a unu puntu fissu chi fait de ghia; tènnere nodu = àere postu a notu, ammentare; èssere de notu = èssiri bellus a arregordai bèni una cosa, logu, genti, isceti po dh'èssiri bia una borta; su nodu de un'animale = su naturale, s'istintu; pèrdere notu, pèrdere de notu a unu, de unu = iscarèsciri, no dh'arregordai, no dhu connosci prus Frases in malu no bi apo pessau e mancu mi l'apo postu a notu ◊ su ladru fit tentu a notu pro l'arrestare ◊ fit pitzinnu de notu: ischiat de cada anzone cale fit sa mama ◊ prite mi naras chi no so de notu, chi no connosco chi ses tianesu? ◊ s'àinu est animale de notu: ue colat una borta no si l'irméntigat prus ◊ ammèntadi sa die, giughe a notu s'ora! ◊ deo no dhu tegno a notu ca no dh'apo torrau a bíere ◊ fintzas de notu ti fia perdindhe, de candho fimus chentza nos bídere!◊ su nodu est ca su crabaxu depit connosci craba e crabitu po dhu ammamai Ètimu srd.