cólu , nm Definitzione
genia de istrégiu cun su fundhu totu istampau a cracu, o fintzes telu lascu, po ndhe seberare sa malesa de is lícuidos / betare, fàghere una cosa a colu a colu = a iscolomadura, abbellu abbellu coment'e colèndhela
Sinònimos e contràrios
coladore
Frases
unu colu afissu colat sa cosa menzus de unu lascu
Terminologia iscientìfica
ans
Ètimu
ltn.
colum
Tradutziones
Frantzesu
filtre
Ingresu
filter
Ispagnolu
filtro
Italianu
filtro
Tedescu
Filter.
cólu 1 , nm: cú,
culu Definitzione
sa carena in su tretu de is nàdigas, a inghíriu de su pertusu, su pertusu etotu comente acabbat s'istentina: nau in cobertantza, su paneri, su bruvarinu, su trodhiadore, s'agreste, su cacadore, su palas a sole, s'assu de oros / min. culichedhu, culitu
Sinònimos e contràrios
ciapanarju,
ciapione,
traseri
Maneras de nàrrere
csn:
su c. de s'agu = s'ogu, s'istampixedhu de s'agu aundi si fait passai sa fia; colu de cofa = chi o chie zughet culu mannu meda; prepotenti chei su cú = chi cheret èssere acuntentadu e bastat (pro fàghere de bisonzu); c. de búlvera = letranghigurtzu, chi no tenet passiéntzia nudha, chi deretu si che àrtziat; èssere a c. apare = a iscórriu, in malas; c. de malu assentu = chi o chini no abarrat mai firmu, chi no donat conca a su trabballu, a s'istúdiu; timigulus = timegaga, chi timet meda; si li curret de c. = si dhi setzit in callu, si dhi praxit; c. de craedha = susuncu, coghedhu; avb: culuculu = ifatu, luego apustis, sichisichi; pònnere a culimpipa = imbassiados cun sa conca fintzas a terra e cun su culu a cara a in artu, a culimpípiri; donai su c. in terra = arrúiri o cairi de bonu in malu istadu; dhi fait su c. duas tres = bendit sa cera a bajoca, si est caghendhe de sa timoria; no dhi tocat sa camisa in c. = no capit in pannus, no ischit inue ndh'istare de sa cuntentesa; oh, bae, lèala in c.! = bai a pasci cocas!; andhare o torrare a culu issegus = torrai acoa; pònnere su nasu in c. a unu = no arrennèsciri a dhi fai nudha; pònniri su c. pro faci = lassare sa birgonza, parai faci; portare sa fatze che su c. = no tènniri bregúngia nudha, èssiri isfacius; dàresi carches a c. (nadu in suspu) = chi no ndi dh'importat nudha de una cosa; castiai a cul'e ogu = abbaidare cun sa coa de s'ogru, a ogros dortos, a ocru frassu, coment'e faghindhe finta de no abbaidare; leare su c. a giogu = befai, pigai in giru, pigai cosas sérias a giogu; (chèrrere a) leare su c. a cagare, no si ndi pesai su culu de sa cadira = mandronia manna, sa pretesa de is preitzosus ispaciaus; leare, pònnere su c. a banchitu = pretèndiri tropu e boghendi in brigúngia puru s'àteru, fai is prepotentis; línghere su c. a unu = avilíresi tropu; no est bonu mancu a frobbire in c. = (nadu de una cosa) chi no serbit própiu a nudha; èssiri a c. in foras, a c. in campu = a culu nudu, cun bestimenta tropu curtza, iscufusos de bestimenta; èssiri c. baratu = bèndheresi pro nudha; èssiri culu infustu = chi si agatat male pro donzi cosighedha; pàrriri tochendu in culu algenu = èssere tropu delicados, àere tropu delicadesa in su fàghere
Frases
dhi lompiant is peis a cú de cumenti curriat! ◊ ti leo a purpedhas de culu! ◊ dhus pigaus a pedhi de culu e nci dhus bogaus
2.
cussos sunt cuncordos, bastus chi siat a fàghere cosa chi lis curret de culu! ◊ si no est cosa chi li curret de culu no ti ndhe faghet de nudha! ◊ castiei su muntronaxu chi nc'est in custa domu: no si ndi pesant mancu su culu de sa cadira! ◊ is féminas oi essint a culu in campu e a titas foras ◊ ti nci fatzu intrai in su colu de s'agu!
3.
como chi in cue ses, in cue restas: lèala in culu e… passa bonas festas!
4.
pessant gai a conca furistera chi linghindhe su culu a su buzinu faghent bella frigura e carriera!
Terminologia iscientìfica
crn
Ètimu
ltn.
culus
Tradutziones
Frantzesu
cul
Ingresu
bum
Ispagnolu
culo
Italianu
culo
Tedescu
Gesäß.