addaenànte, addaenànti , avb, prep: addainanti, addainnantis, addananti, addenanti, addiannantis, adenantis, daenante Definition logu: ue si abbàidat; tempus: avb. tempus apustis, su chi depet o depiat bènnere, prep. innantis, tempus innantis / addainanti meu, tou, sou = prus a innantis de a mimi, de tui, de issu; prus addainanti, tempus addainanti = itl. in séguito Synonyms e antonyms ananti / innantis | ctr. addaesegus, aissegus, incuadas Sentences candho caminas abbàida addainanti ◊ su logu chi naras tue ch'est addainanti: no bi semus galu assupridos 2. abbaidaiant addainanti de a issos ◊ prego imbenujadu addainanti a s'altare ◊ addenanti a sos ojos mi est passada che istinchidha de fogu ◊ addainanti meu no bi cherzo a neune ◊ s'imbenujeit addananti sou ◊ nàralis chi benzant addaenante meu! 3. custu l'at nadu addainnantis de mòrrere ◊ a tempus addainanti faghimus custu puru Etymon srd. Translations French en avant, avant English ahead Spanish adelante Italian avanti German vorn, später (Adv.), vor (Präp.).

aggangrenadúra , nf Definition su cangrenare, su mòrrere de sa carre pudrigandho, faendho in matéria; su inteterare chi si faet po su fritu Synonyms e antonyms cangrena / cancaramentu Scientific Terminology mld Etymon srd. Translations French gangrène, rigidité English gangrene, stiffness deriving from an excess of cold Spanish gangrena, entumecimiento Italian cancrèna, rigidità articolare da fréddo German Brand, vor Kälte gestarrte Gelenke.

alluscài , vrb: alluscare Definition fàere luscu, tzurpu in sensu morale puru, no bíere o cumprèndhere prus nudha de sa gana o disígiu de calecuna cosa (mescamente de fémina o de ómine) e fintzes po su bufóngiu a tropu; a logos, fintzes atzitzare is canes, pigare a boghes, alliare a ccn. Synonyms e antonyms alluscorare, inganatzire, insutzuligai, suare / alliare Sentences dónnia borta chi intendit sa boxi de issa dhu fait alluscai 2. su cane de catza, alluscadu, si at mannigadu su puzone chi at buscadu ◊ si li sunt alluscados sos canes no resessiat a si los catzare! ◊ a sa pitzinna si li est alluscadu su babbu e che l'at fata torrare a domo Etymon srd. Translations French aveugler English to blind Spanish cegar (una pasión) Italian allampare, accecare per passióne amorósa German vor leidenschaftliche Liebe blind werden.

anànti , avb, prep, nm: aranti, anati Definition sa bandha o su logu a ue si abbàidat Synonyms e antonyms ainnanti, anta, daenante, dessananti | ctr. addaisegus, aissegus, apabas Idioms csn: ananti miu (mia), tuu (tua), suu (sua), insoru = in dainanti meu, tou, sou, issoro; pannu o pedhi de a. = zenia de fardita chi sos ómines si ponent intrada in trugu pro fàghere triballos a manera de no s'imbrutare Sentences depeus castiai apabas puru e no aranti isceti! ◊ fut sétziu in d-una mesa pagu firma cun totu is paperis ananti ◊ at ghetau is manus ananti po no arrui a faci in terra ◊ mancu mi saludis si ti passu ananti! 2. abarru cun bosatrus ananti de fogu ◊ is arrúndilis funt ananti de is fentanas ◊ sa cora passat aranti de s'enna mia! ◊ is pópulus de sa Terra s'ingenugant ananti bostu 3. essiminci de s'aranti e no nci torrist! ◊ baidinci de aranti miu! ◊ baidindi de s'ananti mia! Translations French devant English ahead Spanish delante Italian dinanzi, davanti German vorn, vor, gegenüber, Vorderteil.

antiànnu , avb: antziannu Definition como duos annos, s'annu innanti de s'úrtimu annu passau Scientific Terminology tpc Etymon ltn. anteannum Translations French il y a deux ans English two years ago Spanish hace dos años, anteantaño Italian due anni fa German vor zwei Jahren.

assímas , avb Definition prus a totu Synonyms e antonyms mascamente, prusatotu Sentences assimas a mengianu dhi fait mali a is gangas, si abbóxinat Translations French spécialement English especially Spanish sobre todo Italian specialménte, soprattutto German vor allem.

bòmbere , vrb Definition caciare, torrare de s'istògomo sa cosa chi unu at papau, nau fintzes in su sensu de bogare cosa meda; èssere a conos, àere gana de caciare; orròschere a unu; pagare o prànghere po su male fatu: s'impreat prus che àteru a pps. (bómbidu, bómbiu) o a inf. / bòmberenche su frocu de s'ànima = catzàrendhe sos ogros, caciaindi totu Synonyms e antonyms arrevesciai, bombare, bombitai, butare, caciae, gòmbere, istercorare / marigai Sentences est a cónios e comintzandhe a bòmbere ◊ sa miniera aiat incomintzatu a bòmbere abba chi s'aiat piligatu rocas, funnos e donzi cosa ch'imbeniat ◊ ambos duos si aiant apompiatu su chi nche aiat bómbitu su frastinzu 2. como los apo bómbidos custos argas de muntonarzu chi no ischint fàghere àteru si no dare ifadu a s'àteru! 3. addaghi mi che segas ben'ene sa passéntzia che la bombes totu a una bia! Etymon ltn. vomere Translations French vomir, avoir du dégoût pour… English to vomit, to loathe sthg Spanish vomitar Italian vomitare, avére qlc. a nàusea German brechen, vor etwas Ekel empfinden.

cantazàre , vrb Synonyms e antonyms mulmutare Translations French chantonner English to chant Spanish tararear Italian cantilenare German eintönig vor sich hinsingen.

dàe , prep: dai, dea 1 Definition foedhu chi si ponet ananti de númenes o pronúmenes prus che àteru inditandho s'idea de istesiare, de fàere diferéntzia (de logu e de tempus), o fintzes po inditare sa càusa / a dae Deus chi… = gràtzias a Deus chi… Synonyms e antonyms de Sentences istesiadebboche dae a mie! ◊ andhadebboche da'inoghe! ◊ dae candho che sezis? ◊ custa est cosa chi si guastat dae oe a cras ◊ da'ite si l'ant leada a si brigare? ◊ dea innoghe che depes istupare! ◊ is margianes nessunu che dhos bogat dea sa tana ◊ seo dea sèmpere amante de sa cultura sarda ◊ calecunu amigu benit dea foras ◊ issu benit dea duas a tres bortas a s'annu ◊ Nighele est grave, est dae mòrrere oe a mòrrere cras! 2. dae pisedhu a pisedha no si ndhe cumprendhet nudha! 3. a dae Deus chi sunt bibos…: no fit istau pejus si aiant àpiu bisonzu de su trapiantu? 4. est mortu dai su dispiaghere Etymon ltn. de ab Translations French de English to, from Spanish de Italian da German von, aus, vor.

daenànte, daennàntis , avb, prep, nm: addaenanti, dainanti, dainnantis, danantis, denante, denanti, denantis, diannanti, dienanti Definition sa bandha a ue unu (o una cosa) est abbaidandho; s'impreat fintzes coment’e númene, sa parte a cara a ue si abbàidat / a daennantis meu, tou, sou, nostru, bostru, issoro, o fintzes danantis mia, tua, sua = prus a innantis de a mimi, de tui, de issu e gai; in dainanti meu = ananti a mimi, ananti miu Synonyms e antonyms ainnanti, ananti | ctr. daesecus Sentences unu lèpore currenne mi colat in daennantis ◊ apenas si l'at bidu denante si l'at abbratzadu ◊ sa zente chi est denante intendhet totu ◊ so a diannanti tou 2. azis bidu cantu est denanti bostru sutzedidu? ◊ su fizu si est postu daenante a su babbu ◊ issu, istratzulau e brutu, si est ergunzau in dienanti de cudha pipia bene mudada (S.Carta)◊ l'isco ca l'at nadu in dainanti meu ◊ non vos depides acucare in dainnantis issoro!◊ at postu totu a diannanti sou 3. sas ancas de dainanti de un'animale, sa rodas de dainanti de una màchina Etymon srd. Translations French devant English in front (of), front Spanish delante Italian davanti German vorn, gegenüber, vor.

dinnànti, dinnàntis , avb Definition die innanti, die prima de una calesiògiat die, ma mescamente sa die innanti de gianteris, torrandho agoa cun is dies, tres a oe, chentza de contare oe: oe, deris, gianteris, dinnanti / dinnantis ariseru = gianteris Synonyms e antonyms | ctr. barigadu Sentences sos pisedhos sunt torrados a zogare prus inganidos de su dinnanti 2. in su giornali de dinnantis ariseru un'articulista at nau chi innòi cantànt is cantantis mannus Etymon srd. Translations French il y a trois jours English three days ago Spanish hace tres días Italian tre giórni fà German vor drei Tage.

frusitài , vrb Definition istare a frusitu Synonyms e antonyms afruschiare, fruscidare, frusiai, muizare, sulietai, sulitai Etymon srd. Translations French siffloter English to whistle Spanish silbar Italian fischiettare German vor sich hin pfeifen.

innànte, innànti , avb, prep: innantis, innatis, nantis Definition tempus (o fintzes tretu, logu) antibitzau, prus avantzau a cufrontu de un'àteru: si narat fintzes in su sensu de prus importu Synonyms e antonyms dinnantis, ennantis | ctr. posca Idioms csn: est i., est bénnidu i. meu (e miu), tou (e tuu), sou (e suu), nostru, bostru, issoro; èssere innantis (nadu de ccs. cosa) = àere prus importu, tocare o àere diritu a carchi cosa Sentences innantis at triballadu e poscas si est pasadu ◊ de como innantis faghimus menzus ◊ ant fatu totu sa die innantis ◊ sa terra si li fit abberta innantis lassèndhelu in s'oru de un'ispéntumu ◊ bi so innantis deo: como tocat a mie a intrare a su dutore ca fia inoghe a candho ses bénnidu tue! 2. dies innantis de oe za l'ischias chi no tenias ne bene e ne zente ◊ àteros innantis miu che sont rutos in sa pradera! ◊ mandho innanti de a tie su missu meu pro ammanitzare s'istrada addananti tou ◊ sa terra bi fut innanti nostru 3. in su mentras chi isse fit ghindhadu insegus, sa vida aiat sighidu a andhare a innantis ◊ como istúdia, no est innantis a zogare! ◊ bae a fàghere sa faina, bae, no est innantis a ti ch'essire a ziru! 4. beni e azua inoghe, no est innanti a ti sere a lèzere su giornale! ◊ pro su mannu, su triballu est innanti de su zogu! Etymon ltn. in ante Translations French avant English before Spanish antes Italian prima German bevor, vor.

iscrúfulu , nm Definition su iscrufulare Synonyms e antonyms cróchidu Etymon srd. Translations French éclatement d'une bagarre English burst of laughter Spanish estallido de risa Italian scòppio, bòtto di risa German vor Lachen platzen.

mascamènte, mascamènti , avb: mascamenti, mescalimente, mescamente, mescamenta, mescomente Definition prus che àteru, bolet nàrrere po su prus, su prus de is bortas Synonyms e antonyms assimas, mascas, prusatotu Sentences sos cadhos, sos boes, mescamente in s'istiu, si moent meda ca sa musca no los dassat in pasu ◊ no sunt totus de un'idea ebbia, mescalimente cudhos coturones chi ant preparadu sos binos noos Translations French surtout, spécialement English especially Spanish sobre todo, en especial Italian soprattutto, massimaménte, specialménte German vor allem.

orchidàre , vrb: orchitare, orghidare Definition abboghinare, pesare a tzérrios, a órchidos, po dolore o dannu mannu Synonyms e antonyms abbochinare, abboigare, addolimai, berchidai, iscramorai Sentences luego torraiat a orchitare comente fachent sos tzecos Etymon srd. Translations French crier de douleur English to howl with pain Spanish gritar por el dolor Italian urlare di dolóre German vor Schmerzen schreien.

pertzípu , avb: pretzipu Synonyms e antonyms assimas, mascamente, mesche, prusatotu Sentences in féminas no b'at it'e fidare, pertzipu in sas bajanas de como ◊ sa limba sarda est s'anedhu de unione tra totu sos sardos e pertzipu pro cudhos chi sunt disterrados ◊ su bantu pretzipu andhat a sos pisedhos chi bi ant postu aficu (A.Zoroddu) Translations French spécialement English especially Spanish especialmente Italian specialménte German insbesondere, vor allem, hauptsächlich.

prusatótu, pruscatótu, pruschetótu , avb Definition prus a totu, che totu: prus chi no po àteru Synonyms e antonyms assimas, mascamente, mesche, pertzipu Translations French surtout English above all Spanish sobre todo Italian soprattutto German vor allem, über alles, insbesondere.

«« Search again