aggrundhàre , vrb Definition su si pònnere asuta de ccn. cosa candho est proendho Synonyms e antonyms abbigare 1, apaltare, apigai, apogiai, arrundhare, crancare, frànghere Sentences narat sa zente chi su chercu est dannosu in die de temporale de s'aggrundhare suta de s'àrvure, puite giamat su raju ◊ narant sos betzos mannos chi est malu de s'aggrundhare suta de sa figu Etymon srd. Translations French s'abriter English to shelter Spanish refugiarse, ampararse Italian ripararsi German sich schützen.

amparài , vrb: amparare Definition giare amparu, fàere a manera chi unu no tèngiat dannu, no tèngiat male perunu e antzis tèngiat agiudu Synonyms e antonyms afianzare, apogiai, apojai, guardai / agiadai | ctr. disamparai Sentences cussus prus abbandonaus amparadhus tui! ◊ sant'Antoni meu, bos bato una candhela e mi amparades! ◊ ampàrannos che piedosa, coment'e mama amorosa! ◊ a sorres tuas e frades, totu ti los ampares! ◊ beneíghennos e ampara, Segnore! Etymon spn. Translations French protéger English to protect Spanish amparar Italian protèggere, patrocinare German schützen, stützen.

badràre , vrb: baldare, baldiare, bardare, bardiare, fardiare, vardare Definition atentzionare, giacurare calecuna cosa (es. pàsculu, fintzes gente) chentza ndhe tocare o chi nemos ndhe tochet; colàrendhe a unu o calecuna cosa de unu male, perígulu o dannu Synonyms e antonyms acastiai, aggordai*, agguardai, chistie, coltoire, cultodiare, gardiare, parpare / tentare / bigiare risparmiare / irghiare Idioms csn: tancas bardiadas = ínnidas, chentza pàschidas, chi no bi ant lassadu intrare bestiàmine pro lassare crèschere s'erba; Deus bardat chi… = fata si…, no bi at perunu bisonzu de…; bardare s'abba, su fritu, su bentu a ccn. = (nadu de traste, de apozu) furriare s'abba, su fritu, su bentu, fàghere a manera chi no ndhe tochet a chie si bi apozat Sentences seo cundennau a badrare su dinare chi apo male umperau ◊ nàralis chi ti bàrdient sa cria, chi rispetent sos tuos fizighedhos (P.Mura)◊ imparàdemi a rídere chin bois, bardàndhemi che ómine!◊ gira, gira, furriola: de sa binza semus meres candho la baldas tue sola! (P.Casu)◊ sa fémina at bardadu sa fide dai sos ereges ◊ tenia su cunzadu bardiadu pro s'istajone maltrata ◊ totu sa note parentes e amigos ant badrau su mortu 2. de cussas modas feas ti ndhe balda! ◊ de onzi male ti ndhe bardet Deu! ◊ sas campagnas atentos bardiade dae fogos e furas! ◊ Deus mi bardet de èssere cundennadu! ◊ - Deus bos bardet! - Deus bardet a totus! 3. Deus bardat chi no siat gasi!… Translations French sauvegarder, protéger English to protect Spanish guardar, proteger Italian salvaguardare, protèggere, preservare German schützen.

guardài , vrb: agguardai, guardare, guardiae, guardiai, guardiare Definition castiare siat po giare atentzione, custodiare e difèndhere, e siat po arrespetare, fàere su dovere; castiare po bíere; fintzes furriare, fàere furriare Synonyms e antonyms acastiai, aggordai, amparai, badrare, chistie, coltoire, cultodiare / abbadiai, castiai Idioms csn: Deus ti ndhe guardet de!… = Deus ti ndhe colet de…; guardai is sentidus = contivizare su sentidu a manera de no adduire a su malu Sentences si la cheres tènnere guardada, pone sas postas in dogni camminu ◊ àngiulu miu guardadori, guarda s'ànima mia! ◊ cussus funt ladronis e bolint guardiai is àterus! ◊ guarda e difendhe a mie ca m'incumandho a tie! 2. guarda is festas cumandadas! ◊ de precetu no ne apo guardau 3. los amus a bíere guardiandhe pro picare sas tratas 4. custa grotza po guardare s'abba… mancari passet su riu, totu li colat supra! (A.Cucca) Etymon itl. guardare Translations French protéger English to protect Spanish guardar, mirar Italian protèggere German bewachen, hüten, bewahren, schützen.

irgrimàre , vrb: isgrimare, sgrimai Definition andhare o fàere coment'e po si difèndhere, a s'iscabbúllere Synonyms e antonyms isghermire Etymon spn. esgrimar Translations French se proteger, se défendre English to shield Spanish reparar Italian schermire German schützen.

vardàre , vrb: badrare*, fardiare, vardiare Definition atentzionare calecuna cosa (pàsculu, àteru) chentza ndhe tocare o chi neune ndhe tochet, amparare po no àere dannu / pastura vardada = ínnida, chentza pàschida, chi po fàere crèschere s'erba no dhue lassant intrare bestiàmene Synonyms e antonyms acastiai, aggordai, agguardai, chistie, coltoire, cultodiare, gardiare, parpare, risparmiare / irghiare Sentences vardianedhu nanchi fipo… ma fipo geo a chèrrere vardiatu! ◊ su cherinzu vene vardat sa vida dae cada assustu ◊ su pastore est a grotza e a cambales po si vardare abba, nie e bentu ◊ sos Sardos semus che unu tazu de anzones chi lu vàrdiant sos marjanes ◊ s'àngelu custode mi vardet e s'àngelu de sa defesa mi defendhat Translations French sauvegarder, préserver English to protect, to reserve Spanish guardar Italian salvaguardare, preservare, riservare German schützen, bewahren.

«« Search again