àju , nm: asiu,
àsiu,
axiu 1,
àxiu,
axu Definition
tempus chi unu si leat a discantzu, cun trancuillidade, po fàere calecuna cosa prus che àteru de divagu, chentza pentzamentos / a ndh'at de s'àsiu de!… (+ vrb.) = totu est chi abarrit!…(+ vrb. ger.), est in debbadas chi abetit, chi sigat a…; istare de mal'àsiu = male, duritosu
Synonyms e antonyms
praxu
Sentences
s'aju sou fit a intèndhere píulos de cionca in note de luna ◊ ischit petzi a irgherrimiare, cussu pitzocu: s'àsiu l'est zirandhe su tinu! ◊ in dommo issoro àsiu no bi ndh'at mai: sa mama fachindhe sas fainas de dommo, sas fizas cusindhe, babbu e fizu fachindhe sa zorronada ◊ de cudha cosa gei nd'eus a chistionai in ora de àsiu ◊ ponedibbei cun aju a tentare in binza!
2.
a ndh'at de s'àsiu de aspetare: su chi cheret isse no bi l'ant a dare mai! ◊ ndh'apo aju de istare iseta iseta: giustítzia pro me iseto invanu! ◊ teniat àsiu de itzerriai: cudh'ómini fiat surdu e no dh'intendiat ◊ ndhe aiat de aju de rispòndhere cun peràulas santas e giustas!…
3.
no tocat a donai asiu a is delincuentis de sumbullai sa genti ◊ no bi agguanto afaca a unu maláidu: mi leat sa brigonza, isto de mal'ásiu ca no isco it'e nàrrere
Etymon
itl.t
asio
Translations
French
aise
English
comfort
Spanish
holgura
Italian
àgio,
còmodo
German
Bequemlichkeit.
códomu , agt, nm: códumu,
cómodu,
cómudu Definition
chi est postu o assentau bene, chi est fàcile o andhat bene, discantzosu a manigiare; nau de ccn., chi si agatat o istat bene po comente est postu, ciciu, o est bivindho, ma fintzes chi po sa preitza no si movet a fàere cosa; logu adatu, comodidade, po fàere de bisóngiu, andhare de su corpus
Synonyms e antonyms
cumbeniosu
| ctr.
iscódumu
/
bàscia,
belledha,
comuna 1,
privada,
tzesso
Sentences
sa computera pro iscríere est códuma meda ◊ za ses códumu chi cheres a ti la zúghere a pes, sa cosa chi ti serbit!…
2.
sas domos chi unu tempus fint postas de códomu fint petzi cussas de sos cusinos
Etymon
itl.
Translations
French
confortable
English
comfortable
Spanish
cómodo
Italian
còmodo
German
bequem.
discanciósu , agt: discansosu,
discantzosu,
discassosu Definition
chi dhue at discantzu, chi si faet a discantzu, chi est bonu a fàere; nau de ccn., chi si dha leat a discantzu, chentza presse / vida discansosa, giogos discansosos = chi faghent piaghere, chi si bi leat gustu, chi bi cheret pagu ifadu o irfortzu
Synonyms e antonyms
fàcile
| ctr.
inzotosu,
peleosu,
trabagiosu
Sentences
andhe vida discassosa sa chi faghet cussu, sempre in bidha! ◊ ah, mih, a triballare cun custa computera za est discassosu: paret unu zogu! ◊ a is fillas dhis donàt sa lana modhi e sa prus discantzosa po dha filai
Etymon
srd.
Translations
French
confortable,
à l'aise
English
comfortable
Spanish
cómodo,
descansado
Italian
còmodo,
agévole,
riposante
German
bequem.