Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

acuàe , vrb: acuai 1, acuare, cuai Definition pònnere o fàere cosa a manera chi nemos dha potzat bíere e ne ischire nudha Synonyms e antonyms abbuare, acucai, afufai, apaltare, apatai, cuerrai, imbusare, impertusare, intuzare, istichire, tudai | ctr. ammostai, essire Sentences sas anades si sunt acuadas suta de s'abba candho ant intesu su fragassu ◊ sa luna si est acuada in palas de una nui ◊ tanti no dha isciu sa cosa, mancai mi dh'acuis!…◊ po nosi acuare nosi poneus su fachile in cara Etymon srd. Translations French cacher English to hide Spanish esconder Italian nascóndere German verstecken.

afufài , vrb: afufare Definition cuare sa cosa, furare; fintzes afundhare in s'abba, ammodhigare Synonyms e antonyms atrabentare, frànghere, intuvedhare, intuzare, istichire, istumponai, tudai / arpiai, arrapagnare, aungrare, furai, sdorrobbai Sentences issu si afufat asuta de sa terra ◊ in su matedu est afufadu su puzonedhu nudu! ◊ cada passu est una suferéntzia: s'istrachitúdine si fachet intèndhere sèmpere de prus e cumintzant a si afufare (N.Nieddu) Etymon spn. afufar Translations French cacher, soustraire English to hide, to steal Spanish substraer, robar Italian nascóndere, trafugare German verbergen, entwenden.

atacài 1 , vrb rfl: atacare 1, atacari Definition pònnere a manera de no si bíere, istare apartaos / giogai a ataca ataca = a cuare, a su cua cua; annare a s'ataca ataca = a s’atrega atrega, cua cua Synonyms e antonyms abbuare, aclisare, acuae, apatai, atrabentare, atrapare, atupare, cuerrai, frànghere, impertusare, intanae, intupai, intuvedhare, intuzare, istichire, istugiai, tudai Sentences bi at tantos logos de atacare ◊ dhui fut unu iscusórgiu atacau in d-unu cungiau: un'ómini dh'agatat e dh'atacat un'atra borta ◊ su caboni at biu unu margiani atacau, prontu po dh'aciapai ◊ po no dhus biri si funt atacaus apalas de una mata Translations French se cacher English to hide (oneself) Spanish esconderse Italian nascóndersi German sich verstecken.

cuài , vrb: acuai 1, cuare, cubare, cuvare Definition pònnere o fàere cosa de no si pòdere agatare, chi neune potzat bíere e ne ischire nudha Synonyms e antonyms abbuare, afufai, ammagare, apatai, atrabentare, coltoire, cuerrai, imbusire, impertusare, intanae, intupai, intuzare, istichire, istugiai, tudai | ctr. ammostai Idioms csn: cuàresi de una cosa = no nàrriri nudha a nemus, fàghere carchi cosa dendhe tentu chi no ndhe iscat àtere; cuare una cosa in sete pizos de muru = bèni meda de no dha pòdiri agatai Sentences inue l'as cuada sa cosa? ◊ is iscraxoxus dhus iant cuaus in tempus antigus ◊ as fatu dannu e ti ndhe ses cuadu puru ◊ cuaiant carres e birgonzas sas ziras mias fatas a latranga ◊ mi cuesi e abbaidaia dai unu tuvedhu ◊ ti cherio cuvare intro de campana in modu chi nessunu t'aret bidu Surnames and Proverbs prb: amore e tússiu no si podent cuare ◊ dinari e talentu no lu cues a su bisonzu Etymon ltn. cubare Translations French cacher English to hide Spanish esconder Italian nascóndere, occultare German verstecken.

cuerrài, cuerràre , vrb Definition cuare ma prus che àteru po fàere s'ala, po fàere is partesas a ccn.; mantènnere unu segretu Synonyms e antonyms cuai, cuberrare* | ctr. iscuguzare, iscobiare Sentences sa muzere a bortas cuerrat a su maridu sas fartas de sos fizos ◊ dae sos canes truvada si cuerrat assustrada aintru de una pinneta afaca a mare ◊ nosu fintzas a immoi dh'eus tentu cuerrau, ma ti feus a iscí ca… 2. sa boche de s'internu ti faedhat de culpa, de pecadu cuerradu Surnames and Proverbs prb: chie furat e chie cuerrat sunt cumpanzos de pare ◊ muzere manna cuerrat maridu Translations French cacher English to hide Spanish esconder Italian nascóndere German verstecken.

intupài, intupàre , vrb Definition cuare in mesu de is tupas, o fintzes cuare bastat chi siat; prènnere su logu de tupas, de matas Synonyms e antonyms abbuare, acuae, ammagare, apatai, atanai, atrabentare, imbusare, impertusare, intanae, intuzare / atupare, imbuschire, intupire Sentences cussu s'intupaiat a su primu pispisu de sos passos ◊ su pilloni cantat intupau in sa cresuri ◊ sas aes s'ispérrumant intupèndhesi in sos pustialvos ◊ s'intupat in sa traja su puzone ◊ ses sempri intupendimí totu, che is topis! ◊ babbu si est intupadu intro de domo Etymon srd. Translations French cacher dans un bois, cacher English to hide in a wood, to afforest Spanish emboscar Italian imboscare German im Wald verbergen.

intuvedhàre , vrb: intuvudhare Definition pònnere o cuare in is tuvedhos Synonyms e antonyms abbuare, acuae, ammagare, atanai, atrabentare, cuerrai, impertusare, intanae, intupai, intuzare, istichire, istugiai, istumponai Sentences in cussas percas sunt intuvedhaos che anticos ascusorjos ◊ est intuvedhandhe sa cosa in sas percas ◊ cantas cosas no bi det àere intuvedhadas in sas calancas de su monte!… Etymon srd. Translations French cacher English to hide Spanish esconder, ocultar Italian nascóndere German verbergen.

istichíre , vrb: stichiri Definition pònnere aintru de ccn. cosa, pruschetotu a fortza, a incracadura; cuare aintru de ccn. logu, chistire / andhare, èssere istichi istichi = andhare, èssere o istare a su cua cua Synonyms e antonyms intrae, tzacare / incracai, istibbire / abbuare, ammagare, fichire, impertusare, infoxinae, intanae, intuzare, istugiai | ctr. bocare 2. no teniant un'àteru apusentu a si pòdere istichire ◊ commo chi tenimus sa currente sas candhelas las amus istichias ◊ in cussu monte fachet a nos istichire candho sos àteros nos cherent gherrare ◊ su mannale si ndhe abbizavat chi fit a l'uchídere e s'istichiat candho intravant a ndhe lu vocare ◊ ístati che colovra acoconadu, o puru istíchiti in calchi iscusógliu! ◊ sa pitzinna si est istichida comente at intesu benindhe zente Etymon srd. Translations French ficher, cacher English to thrust, to hide Spanish hincar, clavar, esconder Italian ficcare, nascóndere German stecken, verstecken.