àbra , nf: ara, arba 1, arva 1, avra Definition bentighedhu fridu meda, dannosu pruschetotu a su frutuàriu / min. abredha Synonyms e antonyms abrina, araghe, atza 1, frina, livrina, saniete / cdh. spunzina Idioms csn: pònnere a unu in s'ara = genia de frastimu; famiu che avra = famidu che ruga, meda (su bentu fridu abbruxat s'erba) Sentences sos duos zòvanos si secabant de linna bona e no fit una note de abra chi lis poniat pagura ◊ in tempos malos camminei che a s'avra mala ◊ un'avra punghinosa de bidhighia demozat custa terra catigada ◊ s'avra mi che at sicau s'ortu Scientific Terminology tpm Etymon ltn. aura Translations French bise English very cold, wind (air) Spanish gris Italian sizza, vènto gèlido German eisiger Wind.

abrína , nf: alvina, avrina Definition bentu fridu cun népide; fintzes una genia de ànima mala Synonyms e antonyms abra, araghe, atza 1, disàura, frina, fruxone Sentences apo bidu sas avrinas de sas dies e sas rochellas Scientific Terminology tpm Etymon srd. Translations French bise English very cold air Spanish viento frío Italian sizza German eisiger Wind.

abriòre , nm: abrore, avriore, avrore Definition fritu forte; su èssere abru, areste, arestadu, nau de cosas, de gente, de logu / s'avrore de sa morte mala = dolore, dispiaghere mannu Synonyms e antonyms abrura, frigidúmene, frigilidade, fritore, frizidore | ctr. basca, caentu, calura Sentences su focu in su cuzone cajentavat sa carena isfritia dae s'avrore ◊ pro te bi sunt sos abrores chi àlidant in sos buscos (F.Pitzolu)◊ s'abriore de zannarju mi móssiat sas carres ◊ sa note fit comintzandhe a dare borta e s'abriore si fachiat intèndhere piticandhe sas carres Scientific Terminology tpm Etymon srd. Translations French froid vif, sauvagerie English very cold, wildness Spanish frío cortante, selvatiquez Italian fréddo pungènte, selvatichézza German beißende Kälte, Wildheit.

abrósu , agt: avrosu Definition chi est fridu meda, chi portat abrore, abra Synonyms e antonyms fridu, ispunzinosu Sentences mi est iscorandhe custu bentu abrosu ◊ est unu manzanu avrosu ◊ candho benit isprazas avrosas si apozat in palas de unu crastu Scientific Terminology tpm Etymon srd. Translations French froid English cold Spanish frío, helado Italian fréddo German kalt.

acatarràdu , pps, agt: acatarrau, aggatarrau Definition de acatarrare; chi at ingortu arremadiu Synonyms e antonyms arrasfriau, arremadiau, arrumatu, remadu / sarragau, scanniu Sentences seo acatarradu de mala zenia 2. tue no ses sugeta a maladia, ma pares che a mie acatarrada (B.Mureddu) 3. portat una boxi de tromboni acatarrau Translations French enrhumé English to have a cold Spanish constipado, resfriado Italian raffreddato German erkältet.

acatarrài, acatarràre , vrb: catarrare Definition pigare o aciapare arremadiu Synonyms e antonyms arrasfriai, arremadiai, arremare, arrumai, incatarrai Scientific Terminology mld Etymon srd. Translations French s'enrhumer English to get cold Spanish resfriarse Italian infreddarsi German Katarrh bekommen.

afritorídu, afritoríu , agt: afritulidu, afrituridu, fritoridu Definition chi tenet fritu meda, chi est tremendhosi de su fritu, fintzes chi sufrit su fritu, chi dhu aguantat pagu Synonyms e antonyms afrituladu, allintugliadu, ifritoridu / friarosu | ctr. afoghigiau, caente Sentences làssami caentare: no lu bides chi so totu afritoridu?! ◊ dae su giogu, istracu de currizare, recuit Nanni mesu afritoridu ◊ unu petiruju afritoridu si ndhe cheret intrare a sa pinneta 2. de su sole sos rajos no mi dant calura, so fatendhe afritulidu s'última pitzulada a mala gana (P.Muresu) Etymon srd. Translations French transi de froid English cold Spanish muerto de frío Italian infreddolito German fröstelnd.

afrituríre , vrb Definition ifridare, pigare fritu meda Synonyms e antonyms impistulai Etymon srd. Translations French attraper froid English to feel cold Spanish enfriarse Italian infreddolire German frösteln.

aggangrenadúra , nf Definition su cangrenare, su mòrrere de sa carre pudrigandho, faendho in matéria; su inteterare chi si faet po su fritu Synonyms e antonyms cangrena / cancaramentu Scientific Terminology mld Etymon srd. Translations French gangrène, rigidité English gangrene, stiffness deriving from an excess of cold Spanish gangrena, entumecimiento Italian cancrèna, rigidità articolare da fréddo German Brand, vor Kälte gestarrte Gelenke.

aràghe, aràgi, aràgia , nf, nm: araxi, oragi Definition bentighedhu fritu / araxi de fogu = su caentedhu de su fogu, coment'e bentighedhu chi benit de su fogu Synonyms e antonyms abra, abrina, arvile, atza 1, frina, saniete Sentences fait araxi frida ◊ cant'e una pampixedha móvia de un'araxi ligeru circu de mi allonghiai po ti biri (S.Medved)◊ cust'araxi dhis fait dannu a is birduras! 2. femu abarrau fúrria fúrria coment'e una tratalia posta araxi a fogu ◊ si aparant a s'araxi de su fogu po si callentai Etymon srd. Translations French brise froide English cold breeze Spanish brisa fría Italian brézza frédda German kühle Brise.

arragòre , nm: arregore, regore Definition fritu forte chi astrat totu Synonyms e antonyms astra, astragore, àstragu, astraura, bedhia, belu, celexia, ghiàciu, marcóriu Sentences cussos tudhos d'erva los at brusiados s'arragore ◊ fit totu ateterau dae s'arregore, apedicandhe nive Scientific Terminology tpm Etymon ltn. rigore Translations French gel English intense cold Spanish hielo Italian gèlo German Frost.

arremadiài , vrb: arremmadiare, arromadiai, arromadiare Definition pigare o ingòllere rema, arremadiu Synonyms e antonyms acatarrare, arrasfriai, arremare, arrumai Etymon srd. Translations French s'enrhumer English to get cold Spanish resfriarse, constiparse Italian infreddarsi German sich erkälten.

arremadiàu , pps, agt: arromadiau, arromariau Definition de arremadiai; chi at ingortu arremadiu Synonyms e antonyms acatarradu, annastuladu, arramadiedhau, arrasfriau, arrumatu, remadu Sentences pariat sa boghe de un'orcu arromadiadu Translations French enrhumé English cooled, cold Spanish constipado Italian raffreddato German erkältet.

arresfriòri , nm Definition genia de maladia, ifadosa ma no mala, chi faet mescamente a innisire, leat a nares, a su gúturu, e benit po àere ingortu fritu meda (o fintzes po allergia) Synonyms e antonyms arramatia, arrefreu, arrema, refreadura Sentences fémina sana, cussa: in corant'annus no at tentu mai un'arresfriori Scientific Terminology mld Etymon srd. Translations French rhume English cold Spanish resfriado Italian raffreddóre German Erkältung.

arrumàtu, arrumàu , agt, pps Definition de arrumai; chi at ingortu arremadiu Synonyms e antonyms acatarradu, annastuladu, arrasfriau, arremadiau, remadu Translations French enrhumé English been cold Spanish constipado Italian raffreddato German erkältet.

arvíle , nm Definition ariedha, bentighedhu fridu meda Synonyms e antonyms abra, abrina, araghe, atza 1, saniete Etymon srd. Translations French brise froide English cold breeze Spanish brisa fría Italian brézza frédda German kühle Brise.

astragòre , nm: astraore Definition fritu forte meda, fintzes s’abba cagiada de su fritu / candhelobbru de astraore = candheloto, astrau Synonyms e antonyms arragore, astraghera, àstragu, astraura, astrore, belu / cdh. strimentu Sentences est falendhe s'astraore, custas notes ◊ zuchet sos pilos tèteros che brocu dae s'astragore ◊ cun s'astrore bi at perígulu de illiscigare ◊ su picapedreri in s'ierru fit sempre fresadu de s'astraore Surnames and Proverbs prb: astrores e traschias, annúntziu de maladias Scientific Terminology tpm Etymon srd. Translations French gel persistant English persistent cold Spanish frío intenso Italian gèlo insistènte German Frost.

àstragu , nm: astrau, àstrau Definition àcua cagiada de su fritu forte Synonyms e antonyms arragore, astra, astragore, astraura, bedhia, belu, bistradu, celexia, marcóriu, scitore Sentences a bandha de foras bi aiat carchi tupichedha de frores brusiada de s'àstragu ◊ titia, caèntadi chi pares unu cantu de astrau! Etymon ltn. astratum Translations French glace, gel English ice, cold Spanish hielo Italian ghiàccio, gèlo German Eis, Frost.

astraúra , nf Definition fritu a meda e a tempus longu Synonyms e antonyms arragore, astra, astragore, bedhia, celexia | ctr. caentu Etymon srd. Translations French gel persistant English persistent cold Spanish frío intenso y durable Italian gèlo insistènte German Frost.

ateteràda , nf Definition su ateterare Synonyms e antonyms ateteramentu, cancaratzone, incirdinadura Etymon srd. Translations French raidissement, engourdissement English turning cold Spanish entumecimiento Italian irrigidiménto German Versteifung.

«« Search again