intertàntu , avb: intretantu Definition inter tantu, in su tempus chi acontesset calecuna àtera cosa / in s'intertantu = sughestantu Synonyms e antonyms impeltantu, intere, interistantis, iscantonis, istantonis, istepetantis, paristantu, pestantu, sughestantu Sentences e intertantu si filat sa beste chi det portare in s'àula celeste in s'últimu viàgiu aventurosu (P.Casu)◊ milla s'ora de sa note ch'istirriolat traza traza èsseres chena isetu e intrestantu abbiat caras a s'ispera de un'ora menzus de vida (T.Tedde) Etymon spn? Translations French en attendant, entre-temps English meanwhile Spanish entretanto Italian frattanto, intanto German inzwischen, mittlerweile.

intéstu , nm Definition títulu chi si ponet coment'e inditu, indiritzu, in cuménciu de un'iscritu Sentences dèu s'opúsculu dhu dédicu a Broi e in s'intestu nc'iscriu "Manna presuntzioni"! (Urru) Etymon srd. Translations French en tête, titre English heading Spanish membrete Italian intestazióne German Uberschrift.

intimài, intimàre , vrb Definition mandhare, betare, fàere s'intima, proibbire, ordinare o ammeletzare calecuna o cun calecuna cosa Synonyms e antonyms impònnere Sentences sos bentos divididos totu si sunt unidos pro mi intimare gherra! (G.Congiu)◊ pariant fatèndhelu a dispetu su mi intimare gai sos muschetes! ◊ Gesús dh'iat intimau: Citidí e bessi luegu de cust'ómini! ◊ si ti devo cosa, intima, za che at cuntziliadore! Translations French sommer (dr.), notifier, mettre en demeure English to order, to warn Spanish intimar Italian intimare, notificare, diffidare German zustellen, auffordern.

intzinnídu , agt Definition chi est suau, in calore, chi tenet gana forte de fémina (o de ómine); fintzes arrennegau, dispràxiu Synonyms e antonyms aibbadu, allimitu, imbirtiolau, impurdedhiu, insuiu, suguzadu / cdh. intzinnitu 2. ingrunat sa conca, intzinnidu, e "Su chi mi faghet prus fele est chi…" Translations French qui est en rut English lustful Spanish cachondo Italian foióso German geil.

irbardellàre , vrb: isbardelliare, sbardellai Definition bestire o portare male in pitzu su bestimentu, a coedha fora, ibbutonada o àteru Synonyms e antonyms irraghilare, isbrocare, ischígnere | ctr. chígnere 2. zughiat su sinu nudu, in foras de sa camisa isbardelliada ◊ su massaju est totu irbardellau Etymon itl. sbardellato Translations French mettre en loques English to tear to pieces Spanish desgarrar Italian sbrindellare German zerfetzen.

irderrúere , vrb: sderrúiri Definition andhare o fàere andhare male, de male in peus, fàere andhandho e peorandho Synonyms e antonyms abbotinare, arroinare, atzimare, azinare, decaire, derrocai, derrúere, ifasciare, isberrúere, iscalabrare, iscempiai, isciarrocai, isciusciai, ispèldere, istrossare Etymon srd. Translations French être en décadence, tomber en ruine, se ruiner English to decay Spanish decaer Italian decadére, andare in rovina German verfallen.

irfarinàre , vrb: isfarinai, isfarinare, sfarinai Definition fàere a farinos, fàere a farra, a sales, a orrughedhos piticos; dhue at logu chi dhu narant po irranare su moriscu Synonyms e antonyms irfarfaruzare, sciarinai / afarratzai, infarraciai, pipionire Sentences s’arrebbussu ndi est calau de is murus e si est isfarinau a terra Translations French réduire en farine English to pulverize Spanish pulverizar Italian sfarinare German zermahlen.

irfrissuràre , vrb: isfressurare, isfrisciurai, isfrissurare, sfrisciurai Definition bogare, segare sa frisciura de sa bentre de unu pegus pangau; in cobertantza e nau de gente, fàere css. cosa o ifortzu mannu po un'iscopu, po agiudare a unu Synonyms e antonyms irmatare / matanare, ischissimignare, smerai 2. su tzeracu totu sa die si fachiat a cantos irfrissurànnesi a travàgliu cràtiu ◊ si sunt isfressurados fatendhe inchinos a noranta grados! ◊ apas pascéntzia: no t'isfrissures! ◊ unu tempus sa laorera fit totu a fortza de bratzos, a s'isfrissura isfrissura cun sos boes Etymon srd. Translations French se mettre en quattre pour qqn. English to leave no stone unturned Spanish echar los hígados, desvivirse por Italian farsi in quattro per qlc. o qls. German sich vierteilen.

irmesàu , pps, agt Definition de irmesare; chi est o chi dh'ant torrau a sa metade Synonyms e antonyms ammesau, ilmesisciadu Translations French divisé en deux, coupé en deux, réduit de moitié English halved Spanish demediado Italian dimezzato German in zwei Hälften geteilt.

irtazolàre , vrb: istazolare Definition segare a fitas fines segandho in paris, segare a pígios, fàere a tazolas, bogare (linna) a ascras o àstulas Synonyms e antonyms irfinicare, laurai, tazolare Sentences ndhe segheit unu piantone e s'interesseit a l'istazolare finas chi l'at indebbilidu tropu (B.Truddaju)◊ mannedha istazolait su casu pro lu frauzare chin sas ghinzias acogliadas Etymon srd. Translations French couper en tranches horizontales English to cut into slices Spanish retazar Italian tagliare a fétte o sfòglie orizzontali German aufschneiden.

iscampiàda , nf Definition su bíere o su si fàere a bíere (e fintzes su andhare a bíere, a compidare) impresse impresse, un'iscutighedha, giustu su tanti de nàrrere chi s'est bistu o est andhau Synonyms e antonyms acerada, acherada, acrarada, incarada, incrarada / acostada, lómpia / iscuta, istraviara | ctr. cuada, iscumpàssida Idioms csn: èssere a iscampiadas, a s'iscampiada = a bicuacas, a tretus, a iscutas; fàghere css. a s'i. = in su mamentedhu chi unu si agatat chentza abbaidadu, chentza tentadu Sentences at fatu un'iscampiada a una de sas bidhas de su fúrriu ◊ semus triballendhe umpare ma nos vidimus a iscampiadas 2. l'apo bidu un'iscampiada Etymon srd. Translations French en passant, instant English glimpse, moment Spanish de pasada, instante Italian sfuggita, àttimo German Augenblick.

ischirriolài, ischirriolàre , vrb: iscorriolare, schirriolai Definition bogare unu trastu a corriolos, a tiras Synonyms e antonyms imbroconare, irbinarjare, iscorriare, iscorriaxai, isteressare, istratziolare, minutzare, schirrionai, spetzimingiae Sentences su rú li at iscorrioladu sa bestimenta ◊ sos canes ti ant a ischirriolare sas carres! Etymon srd. Translations French réduire en lambeaux English to tear to shreds (in) Spanish despedazar, destrozar Italian sbrandellare, stracciare German zerfetzen, zerreißen.

ischíu 2 , nm: ischivu 1, isciu, iscivu, scivu* Definition genia de istrégiu, de linna o de terra, a pònnere cosa (impastare sa farra); segundhu su logu, su brasciolu a crocare su pipiu Synonyms e antonyms cartina, cóncula, cunculina, ischivedha, tavania, tina Sentences fiat una fémina cumpensada dae su profeta apenas arriviu pustis d'àere s'oferta ripagada aumentandhe sa farra in s'ischiu ◊ bi teniat una moitzola e unu isciu 2. pro drommire su pitzinnu abbarrai oras intreas tunchiandhe afaca a s'ischiu Scientific Terminology stz Etymon ltn. scyphus Translations French récipient en terre cuite, baquet English vat Spanish artesa Italian bacino di terracòtta, mastèllo German Tongefäß, Bottich.

iscudiscúdi , avb Definition manera de andhare mautu mautu, abbellu abbellu de no si fàere intèndhere o sapire Synonyms e antonyms brainubbràinu, cucutinu Etymon srd. Translations French en tapinois English very quietly Spanish a la chiticallando Italian quatton quattóni German heimlich.

iscúgia 1 , nm, nf, avb: ascuse, iscuja 1, iscuju, iscusi, iscúsia, iscúsiu, iscússiu, iscusu, iscuxu, scusi 1 Definition sa cosa chi si narat a s'àteru acanta a s'origa, chentza chi mancu s'intendhat sa boghe, a manera de no dh'intèndhere is àteros chi funt acanta / a s'i. = manera de fuedhai a boxi bàscia de no s'intèndiri si no si fuedhat in s'origa, fintzes a cua, chentza chi dhu potzat biri e mescamente intèndiri un'àteru; a iscusi miu = chentza ndhe ischire nudha deo, a cua dae me Sentences si totu sos iscúsios si fint naraos a forte, aiamus disizau d'èssere surdos! ◊ nesi a s'iscuxu, pustis a boghe alta ◊ aferrat su camareri a su bultzu e a s'iscuja li porrit cosa a orijas ◊ ti lu naro a s'iscúgia ◊ mi at mutiu e a s'iscúsiu mi at nau una cosa ◊ fipo ridendhemila a s’iscússiu ◊ lis daent a s'iscuxu consizos malos 2. dh'as fatu a iscusi miu ◊ nara! nara! o cosa a iscusi est? ◊ a s'iscusi dh'istimu ◊ bido inimigos dendhe a s'iscuxu consizos de cundennados ◊ bufat binu a iscúsia de sa mama ◊ bi l'at nadu a iscuju dae íscios Surnames and Proverbs prb: mali fatu a iscusi, a claru gei essit Etymon ltn. absco(n)se Translations French à voix basse, en cachette English softly, in secret Spanish en voz baja, a escondidas Italian sottovóce, di nascósto German leise, heimlich.

iscunsértu , agt, nm: iscuntzertu, iscussertu, iscussestu Definition nau de unu, chi est maladióngiu; nau de un'aparíciu, de una màchina, chi no andhat, chi no funtzionat, chi at fatu iscónciu, guastu; nau de su tempus, chi est faendho malu, légiu; su guastu o neghe, dannu chi no lassat funtzionare a dovere calecuna cosa Synonyms e antonyms dissàntara, gastu 1, iscónciu, iscuncossu, iscunsertadu, maladióngiu, scuncordau | ctr. cunseltu Idioms csn: so iscussertu = seu scónciu, m'intendu mali; barra iscusselta = unu chi foedhat tropu e no a tonu Sentences unu rellozu iscussertu no marcat su tempus 2. si bi at calchi iscussertu lu reparas ◊ cussa màchina zughet iscussertu mannu e a l'acontzare mancu cumbenit ◊ s’iscussertu de sa limba sarda est comintzadu candho semus passados dae s’oralidade a sa cultura iscrita generalizada (S.Seu)◊ a ndhe faghent de iscussertu sos terremotos!… Etymon srd. Translations French en panne, détraqué, malade English spoiled, going wrong, sick Spanish estropeado, enfermo Italian guasto, non funzionante, ammalato German kaputt, krank.

ispendhulàre , vrb Definition èssere pendhe pendhe o orrúere segau a orrugos, nau de bestimentu iscorriau Translations French mettre un tissu en lambeaux English to hang in rags Spanish caer a jirones Italian sbrendolare German in Fetzen herabhängen, in Fetzen herunterhängen.

ispetatzàre , vrb Definition fàere a orrugos, segare a iscorriadura sa petza, un'animale pigau a móssigos Synonyms e antonyms ispagatzai, ispetolare, loriai Etymon srd. Translations French mettre en pièces English to tear to pieces Spanish despedazar Italian sbranare German zerfleischen.

ispetolàre , vrb: ispetulare Definition segare a petolos, fàere a orrugos, nau de sa petza Synonyms e antonyms ischirriolai, ispetatzare, ispitulliare, minutzare Sentences animales malos ant ispetoladu unu pitzocu ◊ unu leone li at ispetoladu su bratzu ◊ mih no colet in mesus vostru unu leone e bos ispetolet a cantzos! 2. issindhe in sa zanna, a Mallena li aiat dau un'ocrada disisperada e li aiat bortau sas palas chin su coro ispetolau de su malumore nighedhu (S.Spiggia) Etymon srd. Translations French réduire en lambeaux English to tear to shreds (in) Spanish despedazar carne Italian sbrandellare German zerfetzen.

ispicàre , vrb: ispigai, ispigare, spigai Definition bogare o fàere s'ispiga (nau de erbas e laores); cricare e arregòllere (in terras angenas) ispiga e fintzes olia o àteru, de su chi abarrat coigiau in terra de un'incúngia apustis chi che dh'ant arregorta is meres Synonyms e antonyms iscabidhai, iscabissare, ispighire / irrestujare Sentences custu laore no bi at ispigadu ◊ s'erba a úrtimos de beranu est totu ispighendhe ◊ su labore est cumintzandhe a ispicare ◊ in veranu ispicant sos lavores, istojat su triozu fioriu 2. puzones s'isparghiant in sa terra messada a ispigare ◊ minnannu no perdoneit mai a sas puzones e ne a sas pòveras de ispigare a fura ◊ pustis collida s'olia, bi colat zente ispighendhe ca bi ndhe torrat a rúere ◊ dèu a piciochedhu seu andau a ispigai, a bodhí tomàtigas Surnames and Proverbs prb: chini no podit messai ispigat Etymon ltn. spicare Translations French épier, monter en épi, glaner English to glean Spanish to glean espigar Italian spigare, spigolare German Ähren aussetzen, Ähren auflesen.

«« Search again